Tại buổi tọa đàm các khách mời đã tập trung thảo luận nhiều vấn đề liên quan đến các phương án điều chỉnh cơ cấu biểu giá điện, chia thành bao nhiêu bậc là phù hợp; và tỷ giá có ảnh hưởng đến việc điều chỉnh giá điện hay không, v.v...

Đánh giá về phương án biểu giá điện mới, GS. Trần Đình Long, Phó Chủ tịch Hội điện lực Việt Nam ủng hộ giữ nguyên biểu giá điện bậc thang lũy tiến nhưng cần có sự điều chỉnh. Việc lựa chọn phương án tính giá điện cần phải cân nhắc đến lợi ích của các hộ nghèo, hộ khó khăn, nhưng vẫn phải đảm điều tiết sử dụng điện. Số bậc thang càng nhiều thì việc điều tiết càng tốt hơn.

Theo GS. Trần Đình Long phân tích, tỷ lệ số dân dùng dưới 50 kWh chiếm tới 21%, số hộ dùng dưới 150 kWh chiếm khoảng 60%, còn hộ sử dụng hơn 400 kWh chỉ chiếm 4,7%. Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã đưa ra 3 phương án điều chỉnh giá điện; trong đó có phương án giữ nguyên 6 bậc như hiện hành. Trong đó, với phương án giữ nguyên 6 bậc, nhiều ý kiến cho rằng gây khó khăn trong ghi công tơ, tính toán giá thành…, nhưng theo GS Trần Đình Long thì đây không phải là yếu tố gây khó khăn, bởi đây chỉ là những phép tính nhân và cộng. Tuy nhiên, với phương án này, EVN có thể cải tiến ở 2 điểm. Thứ nhất, có thể gộp 2 bậc đầu tiên vào làm 1 bậc, bởi mức chênh lệch giá giữa 2 bậc này là không lớn, giá gần ngang nhau. Thứ hai là khi đưa ra bước nhảy giá điện giữa các bậc cần có quy luật: tăng tỷ lệ, tuyến tính và tăng bao nhiều đồng/kWh. GS. Trần Đình Long bày tỏ, cần tính toán lượng điện năng sử dụng là bao nhiêu để đưa ra bậc thang tính giá điện. Mức 6 bậc hay 5 bậc không có gì khác biệt nhưng bước nhảy thì phải cố định, hoặc theo tỷ lệ tăng dần. Muốn đơn giản hoá thì dùng bậc cố định nhưng nếu muốn điều tiết mạnh thì dùng tỷ lệ tăng mạnh hơn ở những bậc sau. Tuy nhiên, dù quyết định sử dụng phương án nào cũng cần phải có sự giải thích rõ ràng với công luận.

GS. Trần Đình Long, Phó Chủ tịch Hội điện lực Việt Nam

Chia sẻ về các phương án xây dựng biểu giá bán lẻ điện, ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực, Nạp Tiền 188bet cho biết, các phương án xây dựng biểu giá điện đã tính toán đến tốc độ phát triển kinh tế, đời sống nhân dân thông qua tăng trưởng GDP, CPI, v.v… Sau khi có kết quả, các Bộ đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ và sau khi được Thủ tướng Chính phủ xem xét đồng ý, Nạp Tiền 188bet đã quyết định tăng mức giá bán lẻ bình quân lên 1622,01 đồng/kWh. Với quy trình này, Việt Nam đã thực hiện điều chỉnh giá bán lẻ điện đúng theo cơ chế giá thị trường. Ông Nguyễn Anh Tuấn khẳng định: “Chúng ta đang điều chỉnh giá điện theo thị trường nhưng phải đảm bảo an sinh xã hội. Chúng tôi ghi nhận các ý kiến đóng góp để nghiên cứu. Tuy nhiên, nếu gộp bậc 1 và bậc 2 trong biểu giá hiện nay làm một thì số đối tượng được hưởng chính sách ưu đãi sẽ tăng lên. Năm 2015, ước tính ngân sách phải chi 2.100 tỷ đồng hỗ trợ hộ nghèo, hộ chính sách sử dụng điện. Trong điều kiện kinh tế nước ta hiện nay, muốn hỗ trợ phải cân đối, phải tính toán đủ ngân sách”.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực, Nạp Tiền 188bet

Ông Nguyễn Anh Tuấn cho hay, tỷ giá chỉ là một trong 4 yếu tố để điều chỉnh giá điện. Khi xem xét điều chỉnh giá điện, các đơn vị xem xét điều chỉnh tổng hòa cả 4 yếu tố gồm: chênh lệch tỷ giá, cơ cấu nguồn huy động, giá nguyên liệu (than, dầu, khí) hoặc chi phí mua nguồn điện và phải tổng hoà các yếu tố này với biểu giá bán lẻ điện bình quân, nếu có thay đổi thì mới thay đổi được giá bán và khoảng cách thay đổi là phải sau 6 tháng. Như vậy, ý kiến dư luận cho rằng việc xem xét thay đổi ngay giá điện do ảnh hưởng của chênh lệch tỷ giá là không phù hợp.

Lí giải cho những liên quan đến tính chênh lệch tỷ giá vào giá thành điện, ông Hoàng Văn Tùy, Phó trưởng Ban Tài chính - Kế toán EVN cho hay, Tập đoàn này có sử dụng nguồn vốn vay ngoại tệ rất lớn để đầu tư các nhà máy điện. Khi tỷ giá được điều chỉnh tăng dẫn đến chênh lệch tỷ giá và phát sinh số lỗ tương đối lớn như đã báo cáo Nạp Tiền 188bet .

Ông Hoàng Văn Tùy phân tích, phần chênh lệch tỷ giá được phân làm 2 phần, đó là chênh lệch tỷ giá thực hiện trong năm, tức là trong năm đó EVN phải mua ngoại tệ để trả cho số dư của nợ gốc phải trả cho năm đó và lãi bằng ngoại tệ trong năm tài chính. Theo đó, đầu năm tỷ giá khác, giữa năm tỷ giá khác, trong khi Tập đoàn phải dùng VND để mua ngoại tệ trả nợ gốc cho những hợp đồng huy động vay và như vậy sẽ phát sinh giữa giá mua USD tại thời điểm mua để trả và tỷ giá đầu năm. Khoản đó được gọi là chênh lệch tỷ giá thực hiện trong năm.

Còn một khoản chênh lệch tỷ giá nữa theo quy định của Bộ Tài chính là đến ngày 31/12 hàng năm, các doanh nghiệp phải đánh giá lại khoản nợ ngoại tệ có số dư đến cuối năm. Khoản này sẽ được tính lại tỷ giá cập nhập tại thời điểm đó. Như vậy, tỷ giá được tính lại cuối năm so với tỷ giá tính từ đầu năm gọi là chênh lệch tỷ giá đánh giá lại cuối năm của các khoản nợ có gốc là ngoại tệ. Khoản phát sinh này về mặt tài chính nó sẽ dự phòng để trả cho những khoản nợ đến hạn trong tương lai. Hiện tại Tập đoàn chưa trả nợ ở khoản dư nợ này.

Để giảm áp lực tăng chi phí đột ngột, EVN đã báo cáo Nạp Tiền 188bet , Bộ Tài chính và Thủ tướng Chính phủ cho phép phân bổ chênh lệch tỷ giá được đánh giá lại cuối năm 2011, năm 2012 còn tồn lại và đến hết năm 2015 để giảm chi phí sản xuất kinh doanh điện, tránh dồn vào một vài năm gây áp lực quá lớn vào chi phí và giá điện.