Xê-nê-gan cấm xuất khẩu sắt thép phế liệu
Mỗi tháng, ước tính, có hàng nghìn công-ten-nơ sắt thép phế liệu với khối lượng khoảng 12.000 tấn rời cảng Dakar của Xê-nê-gan hướng về phía Ấn Độ, một trong những khách hàng chính của quốc gia Tây Phi này (cùng với Dubai và Trung Quốc).
Hậu quả, trên thị trường Xê-nê-gan diễn ra tình trạng khan hiếm và giá sắt thép phế liệu tăng mạnh : Giá 1kg đã tăng gấp 10 lần trong vòng 10 năm từ 15 lên 160 franc CfA (25 xen ơ-rô) năm 2012, gây khó khăn cho ngành công nghiệp chế biến kim loại địa phương, các thợ thủ công và các xưởng đúc.
Thị trường thu gom sắt vụn vẫn chủ yếu thuộc khu vực không chính thức và mang lại nhiều lợi nhuận cho các thương nhân Ấn Độ hơn là người dân Xê-nê-gan. Thông thường, các thanh niên thất nghiệp cùng với chiếc xe đẩy đi khắp các thành phố để tìm những chiếc xe ô tô cũ, máy móc đã qua sử dụng, các vật dụng bằng kim loại, thậm chí họ lấy cắp cả những rãnh trượt trên đường cao tốc, các cọc chỉ đường, nắp cống, đèn cao áp, v.v…
Những người thu gom này không phải đóng bất cứ loại thuế nào và thích bán sắt thép phế liệu cho những người trả giá cao như nhà xuất khẩu. Chính vì vậy, Chính phủ đã quyết định cấm xuất khẩu mặt hàng này. Tuy nhiên, lệnh cấm sẽ tạo ra sự độc quyền cho công ty Trung Quốc Someta, doanh nghiệp duy nhất tại Xê-nê-gan hoạt động trong lĩnh vực chế biến kim loại. Đối tác của một công ty Ấn Độ đặt tại Xê-nê-gan khẳng định: « Someta không thể chế biến hết lượng lớn sắt vụn thu gom như vậy».
Ngược lại, theo bà Mata Sy Diallo, Bộ trưởng Công Thương và Thủ công Xê-nê-gan, biện pháp này sẽ giúp lĩnh vực luyện kim Xê-nê-gan phát triển. Hai dự án nhà máy chế biến sắt thép phế liệu sắp ra đời. “Trước đây, sắt thép phế liệu của chúng ta được chế biến ở nơi khác, làm ra của cải ở nơi khác và cũng tạo việc làm ở nơi khác thay vì ở lại Xê-nê-gan”.
Ngành chế biến kim loại của Xê-nê-gan gần như không tồn tại kể từ khi đóng cửa công ty chế biến sắt vụn cuối cùng của nước này vào năm 2006 do giá sắt thép phế liệu cao, làm cho 1200 nhân viên phải nghỉ việc.
Sắt thép phế liệu là mặt hàng Việt Nam nhập khẩu chính từ Xê-nê-gan: Năm 2011, kim ngạch nhập khẩu đạt 22 triệu USD. Riêng 6 tháng đầu năm 2012, con số này đã lên tới 20,6 triệu USD, chiếm 95% tổng giá trị nhập khẩu từ Xê-nê-gan.