Đối thoại Công -Tư APEC về xác định và giải quyết rào cản đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) trong việc tận dụng cơ hội của các FTAs trong khu vực
Phát biểu khai mạc tại Hội thảo, Thứ trưởng Nạp Tiền 188bet Nguyễn Cẩm Tú cho biết, kể từ khi Vòng đàm phán Đô-ha của WTO đi vào bế tắc và thời hạn hoàn thành đàm phán đặt ra vào năm 2005 cũng như các năm sau liên tục bị lỡ, các nền kinh tế trên thế giới và khu vực đã chuyển hướng sang đàm phán các Hiệp định thương mại tự do song phương và khu vực (FTAs). Điều này dẫn đến sự nở rộ của các trào lưu FTAs trong những năm gần đây. Theo thống kê của WTO, tính tới ngày 01 tháng 12 năm 2015, 619 FTAs đã được thông báo cho WTO, trong số đó, 413 FTAs đã đi vào hiệu lực.
Đối với APEC, số lượng FTAs được đàm phán, ký kết và thực thi trong khu vực tính tới thời điểm này đã gấp hơn 20 lần kể từ năm 1990. Theo thống kê của Ban Thư ký APEC, tính đến tháng 12 năm 2014, có khoảng 148 FTAs bao gồm ít nhất một thành viên APEC có hiệu lực, trong đó 54 FTAs đã được ký kết và thực thi giữa các thành viên APEC với nhau. Nhờ vào tác động của các FTAs này, giao dịch thương mại nội khối của APEC đã tăng trưởng 174%, từ 2,3 nghìn tỷ USD lên 6,3 nghìn tỷ USD trong giai đoạn từ năm 2000 đến năm 2014.
Thứ trưởng Nạp Tiền 188bet Nguyễn Cẩm Tú phát biểu tại Hội thảo
Xét một cách tổng thể, sự gia tăng mạnh mẽ của các FTAs trong khu vực APEC, trên thực tế đã mang lại nhiều lợi ích kinh tế, thương mại và đầu tư cho các thành viên, nâng cao đời sống người dân và đảm bảo an sinh xã hội. Tuy nhiên, các lợi ích do FTAs mang lại sẽ lớn hơn rất nhiều đối với các công ty đa quốc gia, các tập đoàn và doanh nghiệp lớn, bởi họ có đủ nguồn lực để nắm bắt các cơ hội này một cách nhanh và hiệu quả nhất. Vấn đề đặt ra ở đây là làm sao để giúp các DNNVV có thể tận dụng một cách hiệu quả nhất lợi ích do các FTAs mang lại trong quá trình hội nhập, dù với quy mô nhỏ và hạn chế về nhiều mặt so với các công ty lớn.
Tại các nền kinh tế đang phát triển trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, điển hình là ở Việt Nam, hiện có khoảng hơn 90% tổng số doanh nghiệp trong nền kinh tế được xếp vào DNNVV và siêu nhỏ. Sự tồn tại và phát triển của loại hình doanh nghiệp này đóng vai trò quan trọng không chỉ đối với tăng trưởng kinh tế, mà còn đối với việc ổn định an sinh xã hội, tạo công ăn việc làm và phát triển bền vững của một quốc gia. Điều đáng chú ý là nhóm doanh nghiệp này chiếm tỷ trọng rất lớn trong tổng số các doanh nghiệp đang hoạt động kinh doanh và là đối tượng rất dễ bị tổn thương trong nền kinh tế bởi nhiều yếu tố khách và chủ quan khác nhau. Số liệu thống kê cho thấy, các DNNVV trong khu vực APEC chiếm tới hơn 50% tổng lực lượng lao động, ví dụ: tại Ca-na-đa, Chi-lê, In-đô-nê-xi-a, Hàn Quốc và Thái Lan tỷ lệ lao động làm việc tại các DNNVV chiếm trên 80%, trong khi 11 thành viên APEC khác, trong đó có Việt Nam, tỷ lệ này dao động từ 50% - 79%. Bên cạnh đó, sự mở rộng phát triển của các DNNVV góp phần đáng kể vào tăng trưởng GDP bình quân đầu người; bổ sung giá trị gia tăng thực tế cho sản phẩm, tăng sản lượng sản xuất trong nền kinh tế, cũng như góp phần phát triển các chuỗi sản xuất và chuỗi giá trị trong khu vực.
Tuy đóng vai trò quan trọng như vậy, song các DNNVV hiện gặp nhiều khó khăn trong quá trình phát triển sản xuất và kinh doanh ở mọi khía cạnh, đặc biệt là đối với việc tận dụng các cơ hội do FTAs mang lại để có thể vươn mình xa hơn khỏi thị trường nội địa, thâm nhập tốt hơn vào thị trường khu vực và thế giới. Điều này bản thân các doanh nghiệp không thể tự mình làm được mà cần có sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa khu vực chính phủ và tư nhân nhằm xử lý tốt hơn những tình huống khó khăn, cùng đối đầu thách thức, nắm bắt cơ hội của các FTAs đã, đang và sẽ được thực thi trong thời gian tới.
Thứ trưởng Nguyễn Cẩm Tú mong muốn, trong hai ngày tổ chức, với sự tham gia của đông đảo các học giả, các nhà hoạch định chính sách, các đại diện tổ chức, Hiệp hội về DNNVV trong và ngoài khu vực Châu Á - Thái Bình Dương sẽ xây dựng và đề xuất nhiều sáng kiến hợp tác chính sách hữu ích, thực tế và khả thi, nhằm hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các DNNVV trong quá trình tận dụng các cơ hội thuận lợi do FTAs mang lại, giúp DNNVV hội nhập sâu hơn vào thị trường khu vực và quốc tế. Kết quả của Đối thoại sẽ được báo cáo lên các diễn đàn có liên quan của APEC trong thời gian tớI, với mục tiêu sớm biến những định hướng chính sách thành hiện thực.