Trải qua 50 năm, quan hệ hợp tác ASEAN - Nhật Bản không ngừng được củng cố và phát triển toàn diện, năng động trên tất cả lĩnh vực: chính trị, an ninh, kinh tế, thương mại, đầu tư, văn hóa, xã hội, cùng hợp tác phát triển như những người bạn chân thành trên tinh thần gắn kết “từ trái tim đến trái tim”. Nhật Bản đã tham gia sâu rộng vào các tiến trình hợp tác chính trị-an ninh khu vực; ủng hộ sự đoàn kết, thống nhất và vai trò trung tâm của ASEAN. Vào tháng 9 năm nay, nhân kỷ niệm 50 năm quan hệ hữu nghị hợp tác ASEAN – Nhật Bản, hai bên đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện nhằm thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp tác này cũng như đảm bảo hòa bình, ổn định và phồn vinh trong khu vực.

Về hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa ASEAN và Nhật Bản được triển khai qua nhiều cơ chế/khuôn khổ khác nhau, trong đó có Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) và Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện ASEAN - Nhật Bản (AJCEP). Nhật Bản cũng là đối tác tích cực đóng góp cho triển khai Sáng kiến Hội nhập ASEAN (IAI) và hỗ trợ thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN. Theo số liệu thống kê của Ban Thư ký ASEAN, năm 2022, Nhật Bản là đối tác thương mại lớn thứ 4 của ASEAN (sau Trung Quốc, Mỹ và EU) và đầu tư FDI đứng thứ 2 của ASEAN (sau Hoa Kỳ), với kim ngạch thương mại hai chiều đạt 268,5 tỷ USD, tổng FDI từ Nhật Bản vào ASEAN đạt 26,7 tỷ USD, tăng 27,7% so với năm trước đó. 

Hội nghị cấp cao kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN - Nhật Bản lần này là một sự kiện có ý nghĩa rất quan trọng, được tổ chức ngay sau khi ASEAN và Nhật Bản thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện và cũng là dịp để lãnh đạo cấp cao hai bên cùng kiểm điểm thành quả hợp tác ASEAN – Nhật Bản trong 5 thập kỷ qua và trao đổi về định hướng phát triển quan hệ giữa hai bên trong giai đoạn mới, xứng tầm với khuôn khổ Đối tác chiến lược toàn diện. Lãnh đạo các nước thành viên ASEAN và Nhật Bản đã thông qua Tuyên bố Tầm nhìn chung và Kế hoạch triển khai Tuyên bố này, khẳng định cam kết của hai bên nhằm tăng cường quan hệ đối tác chiến lược toàn diện ASEAN – Nhật Bản mới được thiết lập một cách có ý nghĩa, thực chất và cùng có lợi.

Ngoài tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN – Nhật Bản, trong khuôn khổ chuyến thăm, Thứ trưởng Phan Thị Thắng đã tham dự 25 hoạt động tiếp xúc song phương, tọa đàm với các tập đoàn kinh tế hàng đầu của Nhật Bản với chủ đề chuyển đổi xanh và cơ sở hạ tầng xã hội, diễn đàn kinh tế Việt Nam – Nhật Bản do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì. Các tập đoàn lớn tham dự tọa đàm, diễn đàn đều là những doanh nghiệp đã đầu tư vào Việt Nam và khẳng định quyết tâm tiếp tục hoạt động, mở rộng đầu tư vào Việt Nam trong thời gian tới. 

Tại các buổi làm việc, đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, trong đó có Thứ trưởng Phan Thị Thắng đã phản hồi về những ý kiến, đề xuất cụ thể về chính sách phát triển công nghiệp, năng lượng, nội dung phát triển điện sinh khối trong Quy hoạch điện 8, đưa ra một số giải pháp việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các dự án liên quan như dự án phát triển mỏ khí Lô B, dư án Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn …/.