Số ca nhiễm COVID-19 tăng đột biến đã có nhiều ảnh hưởng nặng nề đến Thái Lan và các quốc gia Đông Nam Á khác. Hầu hết các nước phải áp đặt hạn chế di chuyển ngày càng nghiêm ngặt hơn. Phía Bangkok và các thành phố khác trong khu vực đã bắt đầu thực hiện giãn cách từ tháng Bảy năm nay và sẽ tiếp tục kéo dài đến cuối tháng Tám. 

Hiện tại Thái Lan vẫn cho phép hoạt động sản xuất tại các nhà máy, tuy nhiên rủi ro là chỉ cần xuất hiện ổ dịch tại một nhà máy, chính phủ Thái Lan sẽ phải tuyên bố tạm dừng các hoạt động sản xuất này. Phía Honda Motor Thái Lan cũng đã có quyết định tạm dừng hoạt động tại một nhà máy trong ba ngày đến hết thứ Năm tuần trước trong bối cảnh hiện nay.

Tập đoàn Toyota đã buộc phải tạm dừng hoạt động tại cả ba nhà máy của mình ở Thái Lan bắt đầu từ ngày 20 tháng 7. Quyết định này của phía Toyota bắt nguồn từ những trường hợp nhiễm COVID-19 được phát hiện tại cơ sở sản xuất của các vendor cho hãng, dẫn đến việc doanh nghiệp không thể sản xuất linh kiện cung ứng cho Toyota. 

Tính đến nay, phía Toyota vẫn chưa thể xác định được thời điểm chính xác để có thể vào hoạt động trở lại. Ông Noriaki Yamashita, chủ tịch công ty Toyota Motor Thái Lan cho biết: "Đại dịch COVID-19 tiếp tục có tác động lớn đến ngành công nghiệp ô tô của Thái Lan, đặc biệt trong bối cảnh của đợt bùng phát COVID-19 những tháng gần đây còn nghiêm trọng hơn nhiều so với dự tính".

Tại Malaysia, người dân tại thủ đô Kuala Lumpur và các khu vực khác cũng đang phải sống chung với các hạn chế kinh doanh. Chính phủ nước này hiện đang áp dụng các biện pháp giới hạn số lượng các ngành được phép hoạt động, cũng như số lượng nhân viên có thể làm việc tại chỗ.

Tại Indonesia, chính phủ ban hành các hạn chế về di chuyển được thực thi trên các đảo Java và Bali tiếp tục có hiệu lực đến tuần này. Các đợt bùng phát COVID-19 trên khắp đất nước đã khiến các bệnh viện của nước này đi vào tình trạng quá tải. Những người ngoại quốc ở Indonesia đã bắt đầu tìm cách rời khỏi Indonesia trong bối cảnh này.

Phía Toshiba đã yêu cầu các nhân viên Nhật Bản tại Indonesia làm việc tại nhà. Tập đoàn công nghệ này cũng đang tạo điều kiện cho người lao động quay trở lại Nhật Bản.

Tại Philippines, chính phủ đã có lệnh lockdown toàn khu vực thủ đô Manila, có hiệu lực vào thứ Sáu tuần trước, đồng thời đưa ra mức hạn chế cao nhất trong hệ thống báo động bốn tầng của nước này và đưa ra các biện pháp kiểm soát di chuyển trên khắp thủ đô.

Dưới tình hình đó, Toyota dự báo doanh số bán ô tô tại Thái Lan, một trong những thị trường ô tô lớn nhất Đông Nam Á, sẽ chỉ tăng 1% trong năm nay, lên đến 800.000 xe. Đây là một dự báo hoàn toàn trái ngược với dự báo tăng trưởng 7-14% được đưa ra vào đầu năm. Chênh lệch về dự báo doanh số ở hai thời điểm này tương đương với 20% doanh số bán hàng năm 2019, trước khi đại dịch xảy ra.

Phía Panasonic, một nhà sản xuất linh kiện điện tử và thiết bị gia dụng lớn ở Đông Nam Á cũng chịu ảnh hưởng từ COVID. Tính đến tuần trước, các cơ sở sản xuất tại Indonesia của Panasonic hoạt động với số nhân viên chưa bằng một nửa so với công suất bình thường. Tại Malaysia, các nhà máy của Panasonic chỉ có dưới 60% tổng số nhân viên. Hiện Panasonic đang tiếp tục duy trì hoạt động tại các trung tâm sản xuất chính, song song với việc tạm ngừng hoạt động tại một số nhà xưởng. 

Giám đốc Tài chính Hirokazu Umeda của Panasonic cho biết: “Giấy phép hoạt động của từng khu vực được cấp theo tuần”. Nhiều công ty cũng đang áp dụng mô hình tương tự Panasonic để có thể duy trì sự linh hoạt, điều chỉnh lịch trình sản xuất dựa trên động thái chống dịch của chính phủ.

Nhà máy của Nikon ở tỉnh Ayutthaya của Thái Lan, sản xuất máy ảnh kỹ thuật số và ống kính rời đã tạm dừng hoạt động trong sáu ngày đến hết ngày 25 tháng 7 do dịch bệnh bùng phát. Tất cả nhân viên tại đây đã đều phải thông qua kiểm tra PCR. Bên cạnh đó, số nhân viên có thể đến trực tiếp làm việc giảm mạnh, phần lớn dưới yêu cầu cách ly người tiếp xúc gần với những người đã có kết quả xét nghiệm dương tính. Phía Nikon đang tổ chức lại sản xuất bằng cách ưu tiên các dây chuyền có nhiều lô hàng nhất.

Nhiều công ty trong bối cảnh khó khăn này đang phải tập trung mọi cách vào việc đảm bảo cho chuỗi cung ứng không bị đứt gãy. Hoya, nhà sản xuất ống kính Nhật Bản đã có kế hoạch mở rộng lực lượng lao động tại các nhà máy ở Thái Lan và Việt Nam từ 10 đến 20%. Hiện tại, nếu một công nhân bị nhiễm bệnh, những người khác làm cùng ca bắt buộc phải cách ly tại nhà. Năng suất nhà máy của Hoya ở cả Thái Lan và Việt Nam giảm trung bình khoảng 10% dưới tình hình đó. Phía công ty đang tìm cách duy trì một lượng nhân viên lớn hơn để bù đắp cho những người không thể trực tiếp tham gia sản xuất.

Phía Nhật Bản chịu tác động của những khó khăn này, vì các linh kiện sản xuất ở Đông Nam Á cũng đóng góp nhiều vào chuỗi cung ứng Nhật Bản qua quá trình xuất khẩu . Trong nhiều năm vừa qua, các công ty Nhật Bản đã dần dần chuyển chuỗi cung ứng sang khu vực Đông Nam Á. Tính đến năm 2020, các nước thuộc ASEAN chiếm khoảng 16% tổng kim ngạch nhập khẩu của Nhật Bản. 

Do chuỗi cung ứng tại Việt Nam bị đình trệ, Toyota đã quyết định tạm dừng hoạt động ba nhà máy tại tỉnh Aichi của Nhật Bản. Phía Honda cũng sẽ đóng cửa nhà máy Suzuka ở tỉnh Mie trong bảy ngày trong tháng này vì nguồn cung từ Indonesia đang bị gián đoạn.

Trước bối cảnh đó, các tập đoàn lớn đã bắt đầu gióng lên hồi chuông cảnh báo về những gì có thể xảy ra trong bối cảnh dịch bệnh, và nhiều kế hoạch duy trì kinh doanh sản xuất đang bắt đầu được cân nhắc. Ông Hiroki Totoki, Phó chủ tịch điều hành của Tập đoàn Sony cho biết: “Rất khó để dự đoán tác động của dịch bệnh đối với