Pha chế xăng dầu mức 4 và 5: Nhiên liệu nào đáp ứng?
Sáng ngày 09/5/2017, tại Hà Nội, Nạp Tiền 188bet phối hợp với Hiệp hội Nhiên liệu Sạch châu Á (ACFA) và Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) tổ chức Hội thảo “Giới thiệu về pha xăng đạt tiêu chuẩn xăng dầu ở mức 4 và mức 5”.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Nguyễn Phú Cường, Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ, Nạp Tiền 188bet chia sẻ, ô nhiễm môi trường là vấn đề lớn, diễn ra trên toàn cầu, để chủ động trong bảo vệ môi trường, giảm phát thải hiệu ứng nhà kính, Chính phủ Việt Nam đã có những động thái cụ thể như việc ban hành Quyết định số 49 năm 2011 về quy định lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với xe ô tô, xe mô tô hai bánh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới, trong đó, Lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 và mức 5. Những văn bản đó thể hiện sự quan tâm của Chính phủ Việt Nam trong việc phát triển kinh tế đất nước, bảo vệ môi trường, phát triển bền vững.
“Việc áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 và mức 5 là hết sức cần thiết để cải thiện chất lượng không khí đang bị ô nhiễm như hiện nay” ông Nguyễn Phú Cường nhấn mạnh.
Để đáp ứng tiêu chuẩn khí thải ở mức 4 và mức 5, việc đảm bảo chất lượng nhiên liệu đáp ứng yêu cầu của động cơ tiêu chuẩn khí thải Euro 4 và Euro 5 là điều kiện bắt buộc, trong đó khâu pha chế đóng vai trò chủ chốt. Hai loại thành phần chính được sử dụng để pha chế xăng là thành phần truyền thống và thành phần nhiên liệu sạch. Theo xu hướng hiện nay trên thế giới, các quốc gia đang gia tăng sử dụng các thành phần nhiên liệu sạch để cải thiện chất lượng không khí, bảo vệ môi trường. Thành phần nhiên liệu sạch bao gồm MTBE, Alkylate và etanol (cồn).
Giới thiệu tại Hội thảo về Tiêu chuẩn xăng ở châu Á và thế giới, ông Dieter Kumbrach, Giám đốc Điều hành Công ty DK& Associates cho biết, hiện nay thị trường xăng thế giới đạt khoảng 1 tỷ tấn/năm. Thị trường xăng toàn cầu sẽ tăng trưởng 9%, từ năm 2016 đến năm 2025 khoảng 0,8% mỗi năm. Khu vực tăng trưởng chủ yếu là Trung Quốc, Đông Nam Á và Trung Đông. Tuy nhiên, khó khăn cho đơn vị kinh doanh đó là Tiêu chuẩn xăng toàn cầu (tiêu chuẩn khí thải) còn thiếu đồng bộ, đặc biệt là ở khu vực Đông Nam Á. Hầu hết các quốc gia châu Á đều sử dụng ê-te một thành phần làm gia tăng chỉ số octan. Việt Nam đang có những nỗ lực để cải thiện tiêu chuẩn của mình, năm 2022 sẽ triển khai tiêu chuẩn Euro 5.
Ông Dieter Kumbrach, Giám đốc Điều hành Công ty DK& Associates
Để giúp mọi người hiểu hơn về cách phân biệt các thành phần cửa xăng truyền thống và xăng sạch, Giám đốc Điều hành Công ty DK& Associates cho rằng, trong cách pha chế xăng ở châu Á sử dụng rộng rãi các thành phần truyền thống và thành phần nhiên liệu sạch, cồn chỉ được sử dụng theo luật định; các thông số kỹ thuật plats đối với xăng không cho phép bổ sung cồn vào sản phẩm. Các phụ gia kim loại và hóa học cũng bị cấm/ hạn chế.
Trong các thành phần nhiên liệu sạch dùng trong pha chế xăng, MTBE và Etanol được sử dụng phổ biến nhất nhờ nâng cao trị số ốc-tan – một đại lượng đặc trưng cho tính chống kích nổ của nhiên liệu và lợi ích về mặt môi trường.
So sánh về MTBE và Etanol, ông Dieter Kumbrach cho biết, MTBE được sử dụng phổ biến nhờ các đặc tính kỹ thuật ưu việt, được phân loại là thân thiện về kinh tế, độ sẵn có cao và giá cả thường ở mức bằng/ dưới giá trị pha chế của sản phẩm. Độ thâm nhập vào thị trường cao ở các quốc gia châu Á và ngày càng tăng trưởng nhờ nâng cao chất lượng cho xăng tính theo % tổng lượng tiêu thụ. Còn Etanol có thế mạnh là hỗ trợ cho ngành trồng trọt, giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ, giảm nhập khẩu và thất thoát ngoại tệ, tuy nhiên còn một số hạn chế về mặt kỹ thuật liên quan đến tách nước và áp suất hơi, làm phát sinh chi phí lưu trữ, tiếp vận, chi phí nguyên liệu cao, đòi hỏi phải có ưu đãi tài chính cho doanh nghiệp và ưu đãi cho người tiêu dùng.
Mục tiêu của việc pha chế xăng nhằm đảm bảo chất lượng xăng dầu và số lượng yêu cầu ở mức giá thấp nhất có thể. Tuy nhiên,quy trình và giải pháp phức tạp bởi phải đảm bảo về mặt kỹ thuật, kinh tế, tiêu chuẩn khí thải khác nhau. Bên cạnh đó, nhiều khách hàng có những yêu cầu riêng, đặc thù, thậm chí cao hơn nhưng tiêu chuẩn hiện hành.
Khi pha chế xăng quan tâm 4 yếu tố: Ron/Mon, nồng độ, hàm lượng chất thơm, áp suất hơi.
Quá trình lựa chọn thành phần pha chế xăng của đơn vị pha chế gặp thách thức về kỹ thuật: nồng độ quá cao, trị số octan quá thấp, hàm lượng chất thơm quá cao.
MTBE có lẽ là thành phần pha chế duy nhất đạt hiệu quả cả về kỹ thuật và thương mại. Pha trộn etanol + Alkylate theo tỷ lệ 50:50 cũng có thể khả thi, tuy nhiên việc bổ sung cồn vào xăng không được phép và không bền vững về mặt thương mại. Ngoài ra các đơn vị pha chế và công ty xăng dầu cũng tránh sử dụng ethanol trong hệ thống xăng dầu của mình do các vấn đề kỹ thuật liên quan đến tách nước và sáp suất hơi, chi phí lưu trữ phát sinh.
Tiêu chuẩn Euro 4 giúp cải thiện đáng kể chất lượng không khí, rất cần thiết đối với thị trường đang tăng trưởng nhanh chóng ở Việt Nam và cần thiết để khắc phục tình trạng gia tăng các bệnh về hô hấp trong cộng đồng. Tuy nhiên thách thức được ông Dieter Kumbrach đưa ra đó là các tiêu chuẩn mới sẽ đạt được với giá tương xứng, các dự án nâng cấp nhà máy lọc dầu, tăng sử dụng các loại nhiên liệu sạch. Việc tăng giá nhiên liệu là điều người dân không mong muốn. Việc chuẩn hóa xăng dầu nhập khẩu theo tiêu chuẩn quốc tế đặc trưng cho thị trường là rất quan trọng để tránh bị tính giá quá cao cho nhiên liệu chất lượng bình thường.
Theo quy định về áp dụng nhiên liệu sinh học được ban hành năm 2012, việc áp dụng xăng E5 từ ngày 1/12/2015, xăng E10 từ ngày 1/12/2017. Với mục tiêu đạt tỷ lệ pha chế 5% trên phạm vi toàn quốc vào năm 2017. Năng lực sản xuất trong nc cho thấy đủ đáp ứng nhu cầu, tuy nhiên các đơn vị sản xuất đạt được lợi nhuận cao hơn trong các ứng dụng khác và khi xuất khẩu. Mức độ đón nhận của người tiêu dùng rất thấp, tuy có ưu thế về mặt giá cả chênh lệch về giá trị giữa các công ty xăng dầu/ đơn vị pha chế với các nhà sản xuất etanol.
Chương trình áp dụng nhiên liệu sinh học ở Thái Lan rất thành công do lượng sinh khối thực tế dư thừa, ngành trồng trọt cần hỗ trợ mới có thể duy trì, sản xuất trong nước đủ đáp ứng trong hiện tại và tương lai. Còn tại Mỹ, chương trình cũng mang lại thành công bởi có trợ cấp và quy định bắt buộc từ phía Chính phủ Mỹ.
Việt Nam là nền kinh tế đang phát triển, người dân xứng đáng được hưởng những lợi ích để đảm bảo sức khỏe. Mục tiêu đặt ra, năm 2017 sẽ triển khai Euro 4, đến năm 2022 sẽ triển khai Euro 5. Đây là mục tiêu tương đối thực tế, bởi phải mất khoảng thời gian từ 2 đến 3 năm mới có thể triển khai Euro 4 hoàn toàn, và phải mất vài năm tiến tới Euro 5.
"Hội thảo là cơ hội để các cơ quan quản lý, cơ quan nghiên cứu, các nhà sản xuất và các doanh nghiệp cập nhật kiến thức, thông tin mới, góp phần thực hiện chủ trương của Chính phủ về lộ trình phát triển xăng sinh học. Nạp Tiền 188bet mong muốn các doanh nghiệp tăng cường nhận thức, chủ động triển khai kinh doanh phân phối các mặt hàng xăng dầu có tiêu chuẩn cao hơn, chất lượng tốt hơn cho môi trường, từ đó đảm bảo góp phần phát triển bền vững đất nước" ông Nguyễn Phú Cường nhấn mạnh.
Quyên Lưu