Sản xuất chế phẩm giàu astaxanthin ứng dụng trong thực phẩm chức năng
Viện Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ đã bước đầu nghiên cứu sản xuất thành công chế phẩm sinh học astaxanthin từ một số chủng nấm men đỏ Xanthophyllomyces dendrorhous phân lập để ứng dụng trong sản xuất thực phẩm chức năng.
Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia cho biết, Astaxanthin là chất màu hồng cam thuộc nhóm carotenoid được tìm thấy nhiều ở sinh vật biển như tôm, cua, cá hồi… Astaxanthin được chứng minh là có hoạt tính kháng ô xi hóa rất mạnh (gấp 600 lần vitamin C, 550 lần vitamin E và hơn 10 lần các carotenoid khác như β-caroten) và nhiều chức năng sinh học quan trọng như bảo vệ cơ thể chống lại tác hại của tia UV, tăng thị lực cho mắt, nâng cao khả năng miễn dịch, chống lão hóa da…Đây là chế phẩm sinh học rất quan trọng trong ứng dụng sản xuất thực phẩm chức năng.
Hiện nay, astaxanthin được sản xuất bằng tổng hợp hóa học chủ yếu sử dụng trong thức ăn chăn nuôi. Tuy nhiên, người tiêu dùng hiện nay ưa chuộng sản phẩm astaxanthin được sản xuất bằng công nghệ sinh học hơn nhờ vào tính an toàn của sản phẩm. Nấm men đỏ, Xanthophyllomyces dendrorhous (trước đây là Phaffia rhodozyma) được xem như là một nguồn sản sinh astaxanthin tiềm năng cho sản xuất quy mô công nghiệp.
Theo đó, Viện Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch đã cùng phối hợp với Chủ nhiệm đề tài Tiến sĩ Bùi Kim Thủy thực hiện nghiên cứu “Sản xuất chế phẩm giàu astaxanthin từ nấm men Xanthophyllomyces dendrorhous ứng dụng sản xuất thực phẩm chức năng” với mục tiêu hoàn thiện công nghệ, thiết bị để sản xuất và thương mại hóa sản phẩm astaxanthin và thực phẩm chức năng có chứa astaxanthin từ nấm men Xanthophyllomyces dendrorhous tạo sản phẩm có giá trị kinh tế cao và thay thế sản phẩm nhập khẩu.
Sau thời gian nghiên cứu, dự án đã hoàn thiện được hệ thống thiết bị sản xuất chế phẩm giàu astaxanthin quy mô 300 lít/mẻ. Đã thiết kế chế tạo và lắp đặt hệ thống lên men quy mô 300 lít/mẻ hoàn chỉnh tại Công ty TNHH Nam Dược.
Dự án đã đào tạo được 5 cán bộ và 20 công nhân vận hành thành thạo hệ thống thiết bị sản xuất chế phẩm giàu astaxanthin và thực phẩm bảo vệ sức khỏe chứa astaxanthin dạng viên nang đạt yêu cầu.
Dự án đã tổ chức sản xuất thử nghiệm được 5 kg chế phẩm giàu astaxanthin (hàm lượng astaxanthin đạt trên 50%) và 50.000 viên nang thực phẩm chức năng (TPCN) (chứa 10 mg astaxanthin/viên) trên dây chuyền thiết bị của dự án tại Công ty TNHH Nam Dược. Công nghệ sản xuất ổn định, chất lượng sản phẩm tốt, đáp ứng yêu cầu đặt ra của dự án, đảm bảo chất lượng về an toàn thực phẩm (ATTP).
Dự án đã hoàn thiện mẫu mã, bao bì sản phẩm, xây dựng tiêu chuẩn cơ sở cho sản phẩm, hoàn thiện hồ sơ đăng ký ATTP cho sản phẩm và tổ chức quảng bá, tiêu thụ sản phẩm.
Mô hình sản xuất sản phẩm TPCN chứa astaxanthin của dự án đem lại hiệu quả kinh tế cao cho người sản xuất với tỷ lệ lợi nhuận ròng so với vốn đầu tư là 33,09%; tỷ lệ lợi nhuận ròng doanh thu là 31,69%; thời gian thu hồi vốn khoảng 3 năm 4 tháng.