Những quy định, tiêu chuẩn của Hà Lan tác động đến xuất khẩu thủy sản Việt Nam

Theo Thương vụ Việt Nam tại Hà Lan, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Hà Lan trong 9 tháng năm 2023 đạt gần 7,9 tỷ USD, giảm 4,7% so với cùng kỳ năm 2022. Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Hà Lan đạt 7,414 tỷ USD, giảm 5,1% trong khi nhập khẩu từ Hà Lan đạt hơn 487 triệu USD, tăng 1,5% so với cùng kỳ năm 2022. Mặt hàng/nhóm mặt hàng đạt tăng trưởng xuất khẩu cao so với 9 tháng năm 2022 có thể kể đến như: Kim loại thường khác và sản phẩm (tăng 216,3%); Than (tăng 122,1%); Hàng rau quả (tăng 50%); Cà phê (tăng 63,3%). Các mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu giảm như: Hàng thủy sản (giảm 39,8%); Sản phẩm từ sắt thép (giảm 59,9%); Hóa chất (giảm 51,3%); Sản phẩm từ cao su (giảm 47,4%).

Đối với mặt hàng thủy sản, trong năm 2023, sự suy giảm xuất khẩu thủy sản nói chung và ngành tôm nói riêng không chỉ là vấn đề của riêng Việt Nam, mà là tình cảnh chung của ngành tôm trên toàn thế giới.

Bà Võ Thị Ngọc Diệp – Tham tán thương mại Việt Nam tại Hà Lan – cho hay, tôm của Việt Nam đang bị cạnh tranh mạnh mẽ bởi tôm của Ecuado và Ấn Độ về giá thành cũng như chất lượng sản phẩm. Hiện tại cả hai nước này có trình độ và công nghệ nuôi tôm rất cao cộng thêm lợi thế về quy mô nuôi trồng và các yếu tố khác như Ecuado có nhiều lợi thế về con giống tốt, giá thức ăn rẻ đến từ Peru (bột cá), Braxin (đậu) nên giá cả thấp hơn Việt Nam.

Theo số liệu của cơ quan thống kê Hà Lan, tổng giá trị nhập khẩu thủy sản của Hà Lan tính đến tháng 7/2023 đạt 1,972 tỷ euro, tăng nhẹ 1,5% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, nhập khẩu từ Đức đạt 201 triệu euro (tăng 19,6%), từ Bỉ đạt 180 triệu euro (giảm 4,8%), từ Na Uy đạt 148 triệu euro (tăng 21,3%), Iceland đạt 103 triệu euro (giảm 16,9%); Trung Quốc đạt 76 triệu euro (tăng 15,2%); Việt Nam đạt 71 triệu euro (giảm 40,3%).

Nhờ các cam kết của Hiệp định EVFTA, thuỷ sản Việt Nam sẽ có nhiều lợi thế để tiếp cận thị trường Hà Lan trong thời gian tới. Tuy nhiên, bà Vũ Thị Ngọc Diệp cho biết, một số quy định, tiêu chuẩn của Hà Lan cũng như EU sẽ có tác động đến tình hình xuất khẩu thủy sản của Việt Nam.

Đơn cử các yêu cầu đối với mặt hàng thủy sản xuất khẩu sang EU ngày càng trở nên nghiêm ngặt hơn. Số lượng quy định và yêu cầu ngày càng tăng xuất phát từ phản ứng của Ủy ban Châu Âu đối với việc dán nhãn sai và gian lận cũng như các tham vọng về môi trường. Hiện tại EU đã quy định thêm một số nội dung như: Chứng nhận an toàn thực phẩm; Chứng nhận tuân thủ xã hội (Các siêu thị ở Châu Âu thường yêu cầu nhà cung cấp của họ phải chứng nhận về tuân thủ xã hội bởi một bên thứ ba, chứng nhận này chủ yếu liên quan đến các cơ sở chế biến. Chương trình công nhận tuân thủ xã hội được chấp nhận rộng rãi nhất là Tiêu chuẩn SA8000 (SAI) và Sáng kiến Tuân thủ Xã hội của Doanh nghiệp (BSCI); Chứng nhận bền vững.

Trước tình hình trên, bà Võ Thị Ngọc Diệp khuyến nghị các doanh nghiệp rà soát các chương trình quản lý chất lượng an toàn thực phẩm theo HACCP đặc biệt là chế độ tự kiểm tra, thẩm tra của doanh nghiệp đối với các cơ sở cung cấp nguyên liệu, bán thành phẩm cho việc chế biến, xuất khẩu nói chung và vào EU nói riêng.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp chủ động thiết lập chuỗi sản xuất, chế biến, xuất khẩu đáp ứng quy định của các thị trường, như: thiết lập điều kiện cơ sở sản xuất ban đầu, tiêu chuẩn nguyên liệu, kiểm tra, giám sát các cơ sở sản xuất, sơ chế nguyên liệu, bán thành phẩm đảm bảo an toàn thực phẩm, định kỳ hoặc đột xuất giám sát, kiểm tra việc thực hiện các quy định về sử dụng hóa chất kháng sinh của những cơ sở cung cấp nguyên liệu, kiên quyết từ chối thu mua, chế biến, xuất khẩu các sản phẩm thủy sản có nguồn gốc từ khai thác IUU. Bên cạnh đó, thực hiện đăng ký cơ sở sơ chế cung cấp nguyên liệu, bán thành phẩm cho cơ sở chế biến xuất khẩu vào EU để được thẩm định, đánh giá bổ sung vào Danh sách cơ sở được phép xuất khẩu vào EU.

“Các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản nên tích cực tham gia vào các Hội chợ/Triển lãm quốc tế chuyên ngành, đặc biệt tại Pháp, Hà Lan, Đức, Tây Ban Nha để tăng cường quảng bá sản phẩm, mở rộng giao thương với các đối tác nhập khẩu tại thị trường châu Âu”- bà Diệp khuyến nghị.

Đẩy mạnh nhiều hoạt động xúc tiến thương mại

Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài là cánh tay nối dài của Nạp Tiền 188bet tại thị trường nước ngoài, vì vậy, Thương vụ nước ngoài thường xuyên, tích cực đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, đưa hàng hóa Việt Nam đến với nước sở tại và ngược lại, đưa đoàn doanh nghiệp nước ngoài về Việt Nam tìm kiếm đối tác kinh doanh.

Theo đó, trong tháng 9, tháng 10, Thương vụ Việt Nam tại Hà Lan đã đưa đoàn doanh nghiệp Hà Lan vào Việt Nam tham dự Triển lãm kết nối chuỗi cung ứng hàng hóa quốc tế và Diễn đàn xuất khẩu, được tổ chức từ 13-15/9/2023 tại TP.HCM. Đoàn doanh nghiệp đã tham gia hầu hết các hoạt động của chương trình như Kết nối giao thương, thăm nhà máy tại TP.HCM, Bình Phước, Bình Dương, Đà Nẵng. Ngoài ra, Thương vụ đã cùng đoàn doanh nghiệp Hà Lan hoạt động trong lĩnh vực điện gió ngoài khơi, kinh tế tuần hoàn và chuyên gia PUM tham dự Diễn đàn kinh tế TP.HCM với chủ đề “Tăng trưởng xanh, hành trình hướng tới giảm phát thải ròng bằng không”, diễn ra từ 13-16/9/2023. Trong dịp này, Thương vụ đã kết nối đầu tư giữa các doanh nghiệp Hà Lan và doanh nghiệp phát triển nhà máy sản xuất hydrogen, hạ tầng năng lượng tái tạo Việt Nam.

Ngoài ra, Thương vụ Việt Nam tại Hà Lan còn phối hợp với một số doanh nghiệp Việt Nam tổ chức hoạt động quảng bá hàng nông sản thực phẩm Việt Nam “Taste of Viet Nam” tại Lễ hội ngoại giao đoàn, sẽ được tổ chức tại The Hague từ 1-2/9/2023. Gian hàng Việt Nam sẽ giới thiệu các sản phẩm trái cây tươi như Bưởi da xanh, dừa tươi, thanh long, các loại đồ uống (nước trái cây, cà phê), thực phẩm chế biến, gia vị, bánh kẹo. Ngoài ra, các món ăn truyền thống Việt Nam cũng sẽ được giới thiệu kèm theo thông điệp quảng bá sản phẩm, nguyên liệu chế biến nhập khẩu từ Việt Nam, được phân phối tại các siêu thị Á-Âu tại Hà Lan.

Trong chuyến công tác tại Việt Nam, Thương vụ đã làm việc với Becamex IDC về thu hút đầu tư của doanh nghiệp Hà Lan vào hệ sinh thái của Becamex tại tỉnh Bình Dương, thảo luận chuẩn bị cho hoạt động của đoàn doanh nghiệp công nghệ cao Hà Lan tháp tùng thủ tướng Mark Rutte thăm Việt Nam từ 1-2/11/2023 và một số chương trình xúc tiến đầu tư vào tỉnh Bình Dương với các đối tác tại tỉnh North Branbant.

Trong tháng 10, Thương vụ đã tháp tùng Đại sứ làm việc với 10 doanh nghiệp trong ngành bán dẫn, công nghệ cao tại các thành phố Velhoven, Eindhoven, Duiven Brabant và các Cơ quan xúc tiến đầu tư, xúc tiến thương mại quốc tế, quỹ đầu tư của chính phủ, của tỉnh North Brabant. Hầu hết các doanh nghiệp, tổ chức này sẽ tham gia các hoạt động trong khuôn khổ chuyến thăm của Thủ tướng Hà Lan đến Việt Nam, đặc biệt là Diễn đàn và kết nối đầu tư, giao thương diễn ra tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh trong 2 ngày 2, 3/11/2023.

Thương vụ phối hợp với Hiệp hội doanh nghiệp đầu tư Hà Lan và Trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp Hà Lan tổ chức Hội thảo xúc tiến Đầu tư-Thương mại Việt Nam-Hà Lan. Ngoài ra, Thương vụ thu xếp và tham gia chương trình của Đoàn Ủy Ban quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp cùng các TCT/Tập đoàn làm việc với sân bay Schiphol, Amsterdam, cảng Rotterdam.

Chính những hoạt động thiết thực này của Thương vụ Việt Nam tại Hà Lan nói riêng và các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài nói chung đã góp phần hỗ trợ cho doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu nhiều mặt hàng tiềm năng, tăng cường hợp tác với các đối tác, mở rộng thị trường và từng bước khẳng định thương hiệu Việt Nam trên trường quốc tế.