Việt Nam - Úc nỗ lực đưa quan hệ song phương lên tầm cao mới
Đại sứ Ngô Hướng Nam cho biết năm 2018 có ý nghĩa hết sức đặc biệt đối Việt Nam và Úc, đánh dấu 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước và hiện thực hóa nỗ lực đưa quan hệ song phương lên tầm cao mới.
Các chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao hai nước với tần suất ngày càng gia tăng trong những năm vừa qua là minh chứng cho mối quan hệ phát triển không ngừng giữa Việt Nam và Úc, góp phần tạo ra những cơ hội và xung lực mới đưa quan hệ hợp tác giữa hai nước đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả.
Mới đây nhất, nhân dịp Tuần lễ Cấp cao APEC tổ chức tại Đà Nẵng (11/2017), Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Úc Malcom Turnbull đã công bố ý định nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược và dự kiến hai bên sẽ ký kết văn bản chính thức trong chuyến thăm Úc sắp tới của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.
Theo Đại sứ Ngô Hướng Nam, cùng với sự phát triển trong lĩnh vực chính trị, kinh tế-thương mại tiếp tục là một điểm sáng nổi bật trong quan hệ hợp tác giữa hai nước và được thể hiện qua những con số hết sức ấn tượng. Kim ngạch thương mại hai chiều tăng hơn 200 lần trong gần ba thập kỷ qua, từ 32,3 triệu USD năm 1990 lên 6,46 tỷ USD năm 2017. Xuất khẩu của Việt Nam sang Úc đạt 3,3 tỷ USD, tăng 15,1%, nhập khẩu của Việt Nam từ Úc đạt 3,1 tỷ USD, tăng 30,5% so với năm 2016.
Hiện Úc xếp thứ 19/116 quốc gia và vùng lãnh thổ có vốn đầu tư tại Việt Nam, với tổng vốn đăng ký là 1,82 tỷ USD đầu tư vào 396 dự án.
Hai bên cũng đang nỗ lực hoàn tất đàm phán Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).
Hợp tác an ninh-quốc phòng tiếp tục được triển khai hiệu quả trên cơ sở Bản Ghi nhớ về hợp tác quốc phòng (7/2010). Bên cạnh những cơ chế hợp tác hiện có, hai bên không ngừng mở rộng hợp tác sang nhiều lĩnh vực mới, nổi bật là việc Úc tích cực hỗ trợ nâng cao năng lực cho Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc (PKO), hợp tác hàng hải và tuần tra trên biển, cung cấp học bổng và đào tạo tiếng Anh cho các sỹ quan Việt Nam.
Trong năm 2017 vừa qua, hai bên đã tổ chức thành công Đối thoại chính sách quốc phòng thường niên lần đầu tiên (10/2017) và đang nỗ lực hướng tới xây dựng Tầm nhìn chung về hợp tác quốc phòng, góp phần duy trì hòa bình, an ninh, thịnh vượng ở khu vực và thế giới.
Hợp tác trong các lĩnh vực văn hóa-giáo dục và giao lưu nhân dân cũng đạt nhiều bước đột phá mới. Việt Nam hiện dẫn đầu trong ASEAN và đứng thứ tư thế giới về số lượng sinh viên học tại Úc với tổng số khoảng 30.000 sinh viên. Số lượng du khách Úc đến Việt Nam thời gian qua liên tục tăng, đứng trong Top 10 nước có khách du lịch đến Việt Nam đông nhất, với 370.438 lượt khách năm 2017.
Hợp tác về khoa học-công nghệ tiếp tục được mở rộng. Là một trong những nước có trình độ khoa học-công nghệ và kỹ năng quản lý hàng đầu thế giới, sự hỗ trợ, hợp tác của Úc với Việt Nam trong lĩnh vực này từ thời kỳ đầu Đổi mới cho đến giai đoạn hội nhập quốc tế sâu rộng và toàn diện hiện nay có ý nghĩa hết sức quan trọng, góp phần tạo xung lực để Việt Nam có những bước bứt phá ngoạn mục trong ba thập kỷ vừa qua.
Công ty Philip Fox, Tập đoàn Telstra, Viện Công nghệ Hoàng gia Melbourne (RMIT) của Úc là những đối tác phương Tây đầu tiên mở văn phòng đại diện, hoạt động tại Việt Nam trong các lĩnh vực tư vấn luật, viễn thông và giáo dục đại học.
Cùng với đó, Cầu Mỹ Thuận – cây cầu dây văng đầu tiên của Việt Nam và Cầu Cao Lãnh sắp khánh thành với sự hỗ trợ, hợp tác của Chính phủ Úc sẽ mãi là những biểu tượng sinh động của quan hệ Việt Nam-Úc.
Bên cạnh đó, Đại sứ Ngô Hướng Nam cũng nhắc đến sự hợp tác, phối hợp hiệu quả giữa hai nước tại các diễn đàn đa phương ở khu vực và quốc tế, đặc biệt là Diễn đàn An ninh Khu vực (ARF), Cấp cao Đông Á (EAS), Diễn đàn Hợp tác Á-Âu (ASEM), Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC) mà Việt Nam đã hai lần đăng cai lần lượt vào các năm 2006 và 2017. Năm 2018 cũng là lần đầu tiên Úc chủ trì tổ chức Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN-Úc.
Đại sứ Ngô Hướng Nam tin tưởng những thành quả nổi bật đó sẽ tạo tiền đề thuận lợi, cơ sở vững chắc để hai nước tiến tới thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược, tạo khuôn khổ quan trọng, định hướng lớn với tầm nhìn dài hạn cho quan hệ hai nước thời gian tới.
Đề cập đến chuyến thăm chính thức Úc và tham dự Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN-Úc vào tháng Ba tới của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Đại sứ Ngô Hướng Nam cho hay chuyến thăm này có ý nghĩa hết sức đặc biệt, diễn ra đúng vào thời điểm hai nước kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, 20 năm thiết lập quan hệ quốc phòng, 8 năm thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện và hai năm thực hiện Đối tác Toàn diện tăng cường.
Đây cũng là chuyến thăm chính thức Úc lần đầu tiên của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trên cương vị người đứng đầu Chính phủ. Chuyến thăm góp phần khẳng định chính sách nhất quán của Việt Nam là luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc tăng cường quan hệ với Úc, vì lợi ích của nhân dân hai nước và vì hoà bình, an ninh và thịnh vượng ở khu vực và trên thế giới.
Bên cạnh đó, chuyến thăm Úc của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc diễn ra ngay trước thềm Hội nghị thượng đỉnh đặc biệt ASEAN-Úc. Điều này thể hiện quan hệ hai nước đã vượt ra ngoài khuôn khổ song phương và có ý nghĩa với khu vực cũng như toàn cầu. Đây cũng là cam kết, thông điệp mạnh mẽ của hai nước đối với hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực.
Theo Đại sứ Ngô Hướng Nam, có thể nói chuyến thăm sắp tới của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc sẽ đặt một dấu mốc quan trọng trong quan hệ hai nước, không chỉ tạo cơ sở vững chắc để đưa quan hệ hai nước phát triển lên một tầng nấc mới, mà còn góp phần củng cố vị thế của mỗi nước tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.