Quan hệ hợp tác kinh tế và thương mại Việt - Hàn: 25 năm và những thành tựu vượt bậc
Thương mại song phương tăng trưởng vượt bậc trong hơn hai thập kỷ qua và song hành với dòng đầu tư ngày càng chất lượng từ Hàn Quốc vào Việt Nam trong giai đoạn vừa qua đã giúp Hàn Quốc trở thành đối tác kinh tế quan trọng bậc nhất của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới. Năm 2016, Hàn Quốc là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam, và Việt Nam là thị trường xuất khẩu lớn thứ 8 của Hàn Quốc với kim ngạch 43,5 tỷ USD (gấp 87 lần so với năm 1992 khi bắt đầu thiết lập quan hệ ngoại giao). Dự kiến năm 2017, kim ngạch thương mại song phương sẽ cán mốc 60 tỷ USD, đưa Hàn Quốc trở thành đối tác thương mại lớn thứ 2 của Việt Nam (sau Trung Quốc).
Trong 25 năm qua, cơ cấu hàng xuất khẩu của Việt Nam chuyển dịch từ đa phần xuất khẩu nguyên nhiên liệu thô, sản phẩm nông lâm thủy sản sơ chế và hàng hóa có giá trị gia tăng thấp sang cơ cấu xuất khẩu nhóm hàng điện tử, cơ khí chế tạo, nông lâm thủy sản chế biến sâu và hàng tiêu dùng giá trị gia tăng cao. Vào những năm trước đây, người tiêu dùng Hàn Quốc ít khi biết đến sản phẩm hàng hóa Việt Nam, nhưng ngày nay các bà nội trợ Hàn Quốc đã khá quen thuộc với sản phẩm tôm, mực, bạch tuộc đông lạnh của thương hiệu Minh Phú hay Quốc Việt; cà phê G7, bánh lá nem và phở khô Việt trên quầy kệ của siêu thị Lotte Mart và Emart tại Hàn Quốc. Các sản phẩm điện tử cao cấp của Samsung đã khá quen thuộc với chỉ dẫn “Made in Viet Nam” trên bao bì sản phẩm. Trong khi đó, nhập khẩu từ Hàn Quốc có tỷ trọng rất lớn (trên 90%) ở nhóm máy móc thiết bị, nguyên liệu và bán thành phẩm phục vụ đầu tư nội địa và doanh nghiệp FDI cũng như sản xuất và gia công xuất khẩu. Cấu trúc hợp tác thương mại này đã và đang hỗ trợ tăng cường năng lực cạnh tranh của hàng hóa và dịch vụ Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.
Hàn Quốc luôn nằm trong TOP 3 nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam và đạt “đỉnh” vào các năm 1996, 2001, 2007, những dấu mốc quan trọng trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam. Hiện tại Hàn Quốc là nhà đầu tư số 1 tại Việt Nam trên cả bình diện lượng vốn và chất lượng đầu tư với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 57,5 tỷ USD và tại 6.477 dự án. Nhiều tập đoàn kinh tế lớn của Hàn Quốc đã có mặt và đầu tư chiều sâu tại Việt Nam như Samsung, LG (trong lĩnh vực công nghiệp chế tạo), Kumho, Doosan, Hyundai, GS, Posco (trong lĩnh vực công nghiệp nặng và đóng tàu), CJ, Lotte, Shinsegae (trong lĩnh vực phân phối, logistics) cùng với hàng ngàn doanh nghiệp vừa và nhỏ Hàn Quốc vệ tinh đã và đang góp phần thay đổi diện mạo nền kinh tế Việt Nam.
Kết quả to lớn này không thể đạt được qua một đêm. Trong suốt 25 năm qua, Chính phủ và các Bộ, ngành cùng cộng đồng doanh nghiệp hai nước đã phấn đấu và nỗ lực không mệt mỏi để xây dựng mối quan hệ hữu nghị, bền vững, sáng tạo và đi vào chiều sâu. Các hiệp định, thỏa thuận được ký kết và cam kết thực hiện bởi Lãnh đạo của hai nước được triển khai một cách hiệu quả tới tận cấp thực thi đã xây dựng một môi trường kinh doanh thông thoáng, bình đẳng đảm bảo lợi ích của hai nước trên tinh thần “cùng thắng”, cùng nhau hướng tới một tương lai tươi sáng vì hòa bình, ổn định, hợp tác phát triển của khu vực Châu Á – Thái Bình Dương. Đỉnh cao của hợp tác kinh tế thương mại đó là Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Hàn Quốc có hiệu lực từ 20/12/2015, đã và đang đóng vai trò là công thức xác lập cấu trúc hợp tác song phương giữa Việt Nam và Hàn Quốc trong tương lai, đặc biệt khi vào thời điểm này, chúng ta đang cùng nhau đánh giá lại kết quả hợp tác trong 25 năm vừa qua và định hướng tầm nhìn cho 25 năm tiếp theo.
Dấu ấn 25 năm của quan hệ song phương, các thành quả đạt được cũng như cùng nhau chia sẻ tầm nhìn hợp tác giữa hai nước trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực ngày sang sâu sắc chính là tiền đề quan trọng để Lãnh đạo Cấp cao hai nước nâng mục tiêu về kim ngạch thương mại song phương vào năm 2020 từ mức kỳ vọng đạt 70 tỷ USD (tại Tuyên bố chung Việt Nam – Hàn Quốc năm 2013) lên mức 100 tỷ USD nhân cuộc hội đàm giữa Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Tổng thống Hàn Quốc Mun-Chê-In bên lề Tuần lễ Cấp cao APEC được tổ chức vào tháng 11 vừa qua tại Đà Nẵng.
Việt Nam và Hàn Quốc là hai quốc gia có nhiều điểm tương đồng về nhân chủng, lịch sử, văn hóa và truyển thống, trong 25 năm qua đã cùng nhau nỗ lực hợp tác và đạt được thành quả vô cùng to lớn trên tất cả các lĩnh vực chính trị, ngoại giao, hợp tác kinh tế, thương mại, văn hóa, khoa học, giáo dục; ở cả cấp độ song phương, khu vực và thế giới. Trên cơ sở nền tảng vững chắc và tốt đẹp đã và đang được xây dựng, với nỗ lực và quyết tâm của Chính phủ và nhân dân hai nước, hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư song phương sẽ tiếp tục phát triển hơn nữa trong tương lai, đưa mối quan hệ đối tác hợp tác chiến lược Việt Nam – Hàn Quốc lên một tầm cao mới.