Dự án “Cải thiện thu nhập cho các hộ nông dân nhỏ tại vùng cao Tây Bắc Việt Nam thông qua tăng cường tính cạnh tranh và tiếp cận thị trường khu vực của các sản phẩm trái cây ôn đới và bán ôn đới” (AGB/2012/60) là một dự án 4 năm (2014-2018) với kinh phí gần 1,4 triệu đô la được tài trợ thông qua Trung tâm Nghiên cứu Nông nghiệp Quốc tế Úc (ACIAR). Bốn hợp phần chính của dự án nhằm:

1. Đánh giá động thái thị trường và người tiêu dùng cũng như cơ hội tại địa phương, tại tỉnh, quốc gia và trong khu vực;

2. Giúp hoàn thiện các kế hoạch chính phủ đề ra, điều phối hoạt động phát triển cây ăn quả ôn đới và bán ôn đới tại các tỉnh khu vực Tây Bắc;

3. Khắc phục các trở ngại hiện đang kìm hãm sự phát triển của ngành sản xuất quả ôn đới ở Tây Bắc Việt Nam để áp dụng giống và kỹ thuật cải tiến;

4. Phát triển các mô hình thị trường dựa trên nhu cầu của người tiêu dùng nhằm gắn kết với các thị trường có khản năng tạo ra lợi nhuận tốt hơn.

Làm thế nào để liên kết nông hộ nhỏ với các thị trường đem lại lợi nhuận cao hơn vẫn là một trong những mối băn khoăn lớn của các tỉnh vùng cao Tây Bắc. Đây là vùng có điều kiện tự nhiên rất thích hợp và đã được chính phủ Việt Nam đầu tư nhiều nguồn lực trong 25 năm qua, nhằm phát triển vùng sản xuất trái cây ôn đới và bán ôn đới như mận, đào, hồng, lê. Tiến sỹ Lê Quốc Doanh, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT cho rằng cây ăn quả có thể giúp giảm đói nghèo tại đây. Tuy nhiên, “sau những thành công nhất định trong vài thập kỷ, chúng ta cần có hướng tiếp cận mới” - ông chia sẻ.

Do đó, dự án sẽ áp dụng phương pháp tiếp cận mới liên ngành để thúc đẩy quá trình đối thoại và trao đổi thông tin nhằm cải thiện và phát triển ngành hàng trái cây ôn đới theo định hướng thị trường. Quá trình đối thoại này sẽ có sự tham gia tích cực của các nhà khoa học thuộc các lĩnh vực nghiên cứu về trồng trọt, nhân chủng học, thị trường, người tiêu dùng và nghiên cứu chuỗi giá trị, với các cơ quan Chính phủ từ địa phương tới trung ương, các doanh nghiệp và nông dân.

Phát biểu tại Hội thảo khởi động dự án, Ngài Hugh Borrowman, Đại sứ Úc tại Việt Nam nhấn mạnh sự gắn kết, cùng nhau hợp tác là động lực để đưa kết quả nghiên cứu trở thành hiện thực phát triển cải thiện cuộc sống cho người dân. Ông cũng khẳng định mục tiêu và kế hoạch hành động của dự án phù hợp với chiến lược kinh tế đối ngoại mới của chính phủ Úc. Ông nói: “…dự án hướng tới cải thiện thu nhập cho nông dân, đặc biệt là phụ nữ và nông dân thuộc các dân tộc thiểu số thông qua sự tham gia tích cực và bài bản hơn của khối tư nhân”.

Ngay từ Hội thảo khởi động vào tháng 9/2014, tất cả các tác nhân chính của dự án đã tham gia rất tích cực và thể hiện sự gắn kết chặt chẽ. Tới dự Hội thảo, ngoài các nhà khoa học từ các trường đại học và các viện nghiên cứu hàng đầu trong lĩnh vực cây ăn quả và thị trường nông sản của cả Việt Nam và Úc, còn có đại diện lãnh đạo của các tỉnh Sơn La, Lai Châu, Lào Cai, của Bộ Nông nghiệp và PTNT, cán bộ các Sở liên quan và đại diện của một số doanh nghiệp kinh doanh ngành hàng trái cây tại Hà Nội.