Nhật Bản xem xét quyết định tham gia đàm phán TPP vào tháng 6
Tại cuộc họp cấp cao diễn ra tại Washington trưa ngày 22/2 (tức rạng sáng ngày 23 theo giờ Nhật) thì Thủ tường Abe đã khẳng định rằng tham gia không phải là tiền đề cho việc cắt giảm, loại bỏ tất cả các loại thuế. Sau cuộc họp với các nước liên quan, có thể suy đoán rằng, vào tháng 6 tới, Nhật Bản sẽ quyết định việc tham gia đàm phán hiệp định TPP và nội dung chính trong đàm phám sẽ liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp, xe hơi và thị trường bảo hiểm.
TPP là hiệp định thương mại tự do, hiệp định khung do 11 nước tham gia đàm phám, đứng đầu là Mỹ. Đầu tiên có 4 nước tham gia là Singapore, New Zealand, Chile, Brunei, sau đó bổ sung thêm Mỹ, Úc, Peru, Việt Nam, Malaysia, Canada, Mexico. Ngoài mục đích cắt giảm, loại bỏ thuế, TPP còn hướng tới việc cắt giảm các rào cản ở nhiều lĩnh vực kinh tế thông qua việc thống nhất các qui định về đầu tư v.v… Và đây chính là mục tiêu thỏa thuận đàm phán trong năm nay.
Vào ngày 25/2 này, Thủ tướng Nhật Bản sẽ báo cáo kết quả buổi hội đàm cấp cao Nhật - Mỹ tại cuộc họp của lãnh đạo Đảng Dân chủ và Đảng Koto. Sau đó suy tính đến việc nhận sự ủy quyền tham gia đàm phán. Và ngày 28/2, Thủ tướng dự định sẽ tuyên bố tham gia đàm phán TPP trong bài phát biểu về phương hướng thực hiện các chính sách tại 2 viện, hạ viện và thượng viện. Chính phủ sẽ có các trao đổi, thảo luận một cách thận trọng với Đảng dân chủ tự do và Hiệp hội nông nghiệp và xem xét, thảo luận các đối sách liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Mỹ Barack Obama
Các nước tham gia đàm phán TPP sẽ khai mạc các cuộc họp vào tháng 5 và tháng 9/2013. Và sớm nhất là tại hội nghị cấp cao APEC diễn ra vào tháng 10/2013, 11 nước tham gia đàm phán sẽ hướng đến mục đích đạt được thỏa thuận chung. Đối với việc tham gia đàm phán của Nhật, cần thiết phải thông qua cuộc họp với chính phủ Mỹ có sự chấp thuận của quốc hội Mỹ. Và sau khi thông báo với quốc hội, đến khi bắt đầu đàm phán thì mất khỏang thời gian là 90 ngày. Do vậy quyết định tham gia đàm phán của Nhật, dù sớm nhất cũng phải vào khoảng tháng 9/2013. Tuyên bố chung cũng nêu rõ: Trong quan hệ thương mại giữa 2 nước vẫn có các mặt hàng trọng yếu không được xem xét tới như đối với Nhật Bản là các mặt hàng nông sản, còn đối với Mỹ là mặt hàng công nghiệp. Cụ thể là các trao đổi, thảo luận trong đàm phán sẽ không đề cập đến mặt hàng gạo và đường của Nhật và xe hơi của Mỹ.
Mỹ hy vọng yêu cầu Nhật loại bỏ thuế đối với xe chở khách (thuế 2,5%) và xe tải (thuế 25%). Tại FTA Mỹ-Hàn có hiệu lực từ năm ngoái thì việc cắt bỏ thuế cũng không thực hiện ngay lập tức, không đốt cháy giai đọan, mà tính đến lộ trình 5~10 năm. Và Mỹ cũng đề nghị Nhật dần dần cắt bỏ thuế hơn nữa.
Lộ trình:
- 23/02/2013: Hội đàm cấp cao Nhật-Mỹ
- 28/02/2013: Thủ tướng Nhật phát biểu về phương hướng thực thi chính sách tại Thượng viện và Hạ viện
- Tháng 2&3/2013: Tuyên bố chính thức tham gia đàm phán
- Từ 04/03 - trong tháng 5/2013: Do luật của quốc hội Mỹ, sau khi tuyên bố tham gia đàm phán cần hơn 3 tháng (Cuộc họp đàm phán mở rộng (tại Singapore), hội nghị cấp Bộ trưởng kinh tế APEC, hội nghị cấp chính phủ các nước TPP
- Tháng 6/2013: Quyết định tham gia đàm phán TPP
- Tháng 9/2013: Họp đàm phán mở rộng TPP có Nhật tham gia
- 07/10/2013: Hội nghị cấp cao APEC. Hội nghị cấp cao TPP (dự định thỏa thuận các nội dung chính)
- Trong năm 2013: Các thỏa thuận đàm phán TPP