Trưởng Đoàn Cuba là Bà Jo-se-fi-na Vi-dal Fe-rrei-ro, Vụ trưởng Vụ Hoa Kỳ, Bộ Ngoại giao Cuba. Đoàn Hoa Kỳ do Bà Ro-ber-ta Ja-cob-son, Trợ lý Ngoại trưởng phụ trách các vấn đề Tây Bán cầu dẫn đầu tham gia đối thoại.

Mục tiêu chính của cuộc gặp lần này là để hai bên trao đổi cụ thể việc thiết lập lại quan hệ ngoại giao, các yếu tố kỹ thuật nhằm mở đại sứ quán và các vấn đề khác hai nước quan tâm.

Sự kiện này đã thu hút sự tham gia của hơn 300 nhà báo Cuba, Hoa Kỳ và các phóng viên nước ngoài tập trung đưa tin.

Trong hai ngày, đại diện Cuba và Hoa Kỳ đã đề cập và trao đổi 20 nội dung khác nhau, gồm có: di trú, mở đại sứ quán, nhân quyền và dân chủ, hợp tác đảm bảo an ninh hàng không, xử lý tràn dầu, đấu tranh chống vận chuyển ma túy, chống khủng bố, ngăn chặn dịch bệnh, phối hợp nghiên cứu địa chấn, bảo tồn tài nguyên biển, quản lý nguồn nước, nghiên cứu sinh vật biển, kết hợp phòng chống bệnh E-bo-la, hợp tác khoa học, bảo vệ môi trường, hợp tác giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai, chương trình thí điểm về thiết lập dịch vụ bưu điện thư tín, hợp tác xác định ranh giới khu vực phía Đông Vịnh Me-hi-co và hợp tác viễn thông.

Hai bên đã trao đổi tích cực về vấn đề di trú nhưng chưa đi tới thống nhất. Trong đó, phía Cuba đề nghị Hoa Kỳ xóa bỏ Luật Điều chỉnh Cuba (Luật qui định các giới hạn đối với công dân Cuba) và thay đổi chính sách “chân khô, chân ướt” (chính sách cho phép công dân Cuba nhập cảnh và được mang quốc tịch Hoa Kỳ nếu trốn khỏi Cuba bằng đường biển và tiếp cận lãnh thổ Hoa Kỳ mà không bị bắt lại trên biển), cũng như đề nghị Hoa Kỳ xóa bỏ chính sách khuyến khích cán bộ y tế Cuba thực hiện nghĩa vụ quốc tế ở các nước thứ ba bỏ trốn sang Hoa Kỳ thông qua chính sách cấp nhà ở và quốc tịch cho những người này của Chính phủ Hoa Kỳ. Tuy nhiên, phía Hoa Kỳ chưa đồng ý và cho rằng các chính sách đó nhằm mục tiêu thúc đẩy dân chủ và nhân quyền.

Do là cuộc đối thoại đầu tiên mang tính khởi động sau 53 năm gián đoạn, nên hai bên tập trung chủ yếu vào nội dung kỹ thuật phục vụ việc mở lại đại sứ quán ở hai nước. Mặc dù khẳng định thúc đẩy mở đại sứ quán nhanh, nhưng hai bên chưa đưa ra lịch trình cụ thể cho việc này, cũng như kế hoạch thời gian cho vòng đối thoại tiếp theo giữa hai nước.

Các nội dung còn lại được hai bên đề cập với tính chất nêu vấn đề, nhưng chưa đi sâu và chưa đạt được kết quả cụ thể.

Phía Cuba nhấn mạnh quan hệ ngoại giao giữa hai nước trong tương lai phải dựa trên các nguyên tắc của luật pháp quốc tế được phản ảnh tại Hiến chương của Liên Hợp quốc và Công ước Viên về Quan hệ Ngoại giao và Lãnh sự. Về nội dung này, đại diện Đoàn Hoa Kỳ khẳng định hai bên hiểu rõ các qui tắc cần áp dụng trong quá trình thiết lập lại quan hệ ngoại giao, theo đúng cách mà hai phía vẫn áp dụng đối với các quốc gia khác.

Hai bên khẳng định việc bình thường hóa quan hệ là một quá trình lâu dài và sẽ tiếp tục trao đổi và xử lý các vấn đề phức tạp thể hiện những khác biệt sâu sắc tồn tại giữa hai nước. Phía Cuba nhấn mạnh để bình thường hóa quan hệ, xóa bỏ cấm vận là một trong những vấn đề quan trọng cần phải được xử lý.

Phía Cuba cho biết sẵn sàng tiếp tục đối thoại với Hoa Kỳ trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, bình đẳng, không ảnh hưởng tới độc lập chủ quyền quốc gia và quyền tự chủ của nhân dân Cuba. Đối với Cuba, tôn trọng lẫn nhau nghĩa là tôn trọng hệ thống chính trị, kinh tế, xã hội của nhau, tránh bất kỳ hình thức can thiệp nào đối với các vấn đề nội bộ hoặc đe dọa tới các yếu tố chính trị, kinh tế và văn hóa của hai nước. Đồng thời, Cuba cam kết đóng góp cải thiện môi trường quan hệ song phương và thể hiện thiện chí tiếp tục hướng tới bình thường hóa quan hệ song phương giữa hai nước.

Đánh giá về kết quả của hai ngày làm việc, hai Trưởng đoàn khẳng định cuộc đối thoại song phương đã diễn ra chuyên nghiệp, hiệu quả, tích cực và mang tính xây dựng. Hai Đoàn đã trao đổi thẳng thắn về các vấn đề quan tâm, đi sâu vào thực chất để giải quyết các nội dung cụ thể nhằm thiết lập lại quan hệ ngoại giao và mở đại sứ quán. Việc mở lại đại sứ quán sẽ được tiến hành vào thời điểm thích hợp và cho đến nay vẫn chưa xác định được ngày chính thức mặc dù hai bên đang nỗ lực triển khai nhanh. Hai bên sẽ tiếp tục trao đổi về tất cả các vấn đề nhằm mở rộng quan hệ hợp tác vì lợi ích của hai phía. Cuộc đối thoại lần này là “một khởi đầu tốt đẹp”.