Tại Tọa đàm “Rủi ro và giải pháp hạn chế bị điều tra, áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại với hàng hóa xuất khẩu Việt Nam” do Tạp chí Công Thương tổ chức mới đây, ông Chu Thắng Trung - Phó Cục trưởng Cục Phòng vệ Thương mại, Nạp Tiền 188bet chia sẻ, hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam vẫn tiếp tục có nguy cơ là đối tượng bị điều tra và áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại của nước ngoài. Các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam bị áp dụng biện pháp điều tra và bị áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại có số lượng ngày càng tăng lên. Cứ 5 năm 1 lần, số lượng các vụ việc tăng gấp đôi, từ 25 vụ đến 52 vụ rồi đến 109 vụ.

Bên cạnh số lượng các vụ việc tăng lên thì cũng có những đặc điểm tương đối mới trong quá trình các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam gặp phải các vụ việc điều tra phòng vệ thương mại của nước ngoài.

Mặc dù, Việt Nam bị điều tra phòng vệ thương mại nhiều, song theo ông Trung, đó cũng là một dấu hiệu rất đáng mừng cho thấy hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam đang ngày càng có chỗ đứng vững chắc hơn tại các thị trường nước ngoài và có thể tạo ra sức ép cạnh tranh đối với hàng hóa của nước nhập khẩu. Với sức ép cạnh tranh đó, không có một giải pháp nào khác là ngành sản xuất trong nước của nước nhập khẩu sẽ phải tìm đến những công cụ phòng vệ thương mại.

“Bên cạnh đó, đây cũng là sự song hành giữa xu hướng hội nhập với xu hướng mở cửa kinh tế của nền kinh tế thế giới cũng như các nền kinh tế khu vực. Xu hướng này vẫn sẽ tiếp tục xuất hiện và nó sẽ trở thành một trong những hoạt động thông thường của thương mại quốc tế. Quan trọng là chúng ta làm thế nào để xác định được những rủi ro đó và có những giải pháp để hạn chế những rủi ro đó” – ông Chu Thắng Trung nhấn mạnh.

Bổ sung thêm về nguyên nhân gia tăng nhiều vụ việc nhắm vào Việt Nam trong giai đoạn gần đây, bà Nguyễn Thị Phương Thảo, Luật sư thành viên, Văn phòng Luật sư IDVN – cho biết, trong năm 2022, các vụ việc phòng vệ thương mại có sự gia tăng đáng kể đối với một loại hình điều tra mới đó là điều tra chống lẩn tránh.

Điều tra chống lẩn tránh này về bản chất có nghĩa là biện pháp phòng vệ thương mại đã được áp dụng ở tại một quốc gia khác, như Trung Quốc nhưng sau đó có thể là các doanh nghiệp Trung Quốc chuyển dịch sang Việt Nam hoặc là họ xuất khẩu sang nước áp dụng biện pháp đó thông qua Việt Nam, từ đó dẫn tới hàng hóa Việt Nam cũng bị áp dụng hoặc là bị điều tra lẩn tránh phòng vệ thương mại.

Hệ quả của điều tra chống lẩn tránh cũng rất là đặc thù. Nếu như quốc gia nhập khẩu xác định rằng có hành vi lẩn tránh thì quốc gia nhập khẩu có quyền áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại với mức độ tương tự giống như đang áp dụng cho quốc gia ban đầu. Nó rất khác với chống phá giá.

“Các doanh nghiệp của Việt Nam sẽ phải hết sức cẩn trọng và ngoài vấn đề quan tâm đến giá bán của chính mình, quan tâm đến chi phí sản xuất của chính mình thì còn phải quan tâm đến diễn biến liên quan tới các vụ việc hoặc là các biện pháp áp dụng cho các đối thủ cạnh tranh của Việt Nam ở trên thị trường quốc tế”- bà Nguyễn Thị Phương Thảo lưu ý.

Để hạn chế những rủi ro bị áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại, ông Chu Thắng Trung cho biết thời gian tới, Cục Phòng vệ thương mại tiếp tục duy trì hiệu quả của hệ thống cảnh báo sớm, theo dõi những biến động xuất khẩu của Việt Nam.

Ngoài ra, Cục phòng vệ thương mại đang phối hợp với các địa phương, các hiệp hội ngành hàng để có những hoạt động cung cấp thông tin, những hoạt động trao đổi chia sẻ thông tin về phòng vệ thương mại, về các nguyên tắc điều tra áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại một cách cơ bản nhất cho doanh nghiệp.

Hơn nữa, với hệ thống các Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài, hệ thống các kênh thông tin khác, thậm chí có những kết nối thông tin riêng với các cơ quan điều tra để trao đổi cụ thể và có những hướng dẫn những tư vấn cụ thể hơn khi có sự việc xảy ra.

Đặc biệt, Cục phòng vệ thương mại sẽ tiến hành triển khai để doanh nghiệp có thể tận dụng được tốt nhất những cơ hội do quá trình tiến trình hội nhập quốc tế đem lại. Đồng thời, qua đó ngăn ngừa phòng tránh được những rủi ro và để có được hiệu quả tốt nhất của quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.