Hội thảo tập trung vào các vấn đề: (i) Xác định và giải quyết nhưng thách thức mà các doanh nghiệp xã hội trong khu vực APEC phải đối mặt; (ii) Chia sẻ kinh nghiệm từ góc độ của các chuyên gia, quan chức Chính phủ và đại diện các doanh nghiệp xã hội về thúc đẩy doanh nghiệp xã hội vì mục tiêu tăng trưởng và phát triển bền vững, bao trùm; (iii) Đưa ra khuyến nghị chính sách để thúc đẩy doanh nghiệp xã hội và hợp tác APEC trong lĩnh vực phát triển bền vững và bao trùm.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, bà Mai Thị Thủy - Chủ tịch Hiệp hội Nữ doanh nghiệp nhỏ và vừa Hà Nội (HAWASME) cho biết, thời gian qua, nhiều nền kinh tế trong khu vực và thế giới đã quan tâm nhiều hơn đến các doanh nghiệp xã hội nhờ những đóng góp đáng kể và tích cực của họ trong giải quyết các vấn đề xã hội, tạo cơ hội việc làm và xóa đói giảm nghèo thông qua chiến lược kinh doanh sáng tạo và bền vững.

Theo một báo cáo của ADB về kinh doanh bao trùm năm 2018, các doanh nghiệp xã hội ngày càng có vai trò và đóng góp to lớn trong thực tế. Ước tính, đầu tư vào lĩnh vực kinh doanh bao trùm chiếm khoảng 10 tỷ USD trong năm 2016. Đầu tư vào mô hình này chiếm 81% tổng đầu tư kinh doanh bao trùm, tiếp theo là các hoạt động kinh doanh bao trùm chiếm 17% và hoạt động doanh nghiệp xã hội 2%. Ngoài ra, theo Ủy ban Châu Âu, lĩnh vực doanh nghiệp xã hội hiện sử dụng khoảng 40 triệu lao động và thu hút hơn 200 triệu tình nguyện viên trên toàn cầu. Con số này vẫn tiếp tục đang phát triển.

Tuy nhiên, cũng theo các nghiên cứu này, chỉ có khoảng 1.900 doanh nghiệp hoạt động vì mục tiêu tăng trưởng bao trùm đang hoạt động tại các nền kinh tế APEC, 61% trong số đó được coi là hoạt động bao trùm với phần lớn các doanh nghiệp thực hiện như một chiến lược Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, 15% là các mô hình kinh doanh bao trùm chủ yếu được thực hiện bởi các công ty vừa và lớn trong nước, và 24% là các sáng kiến doanh nghiệp xã hội. Tính theo khu vực, mô hình kinh doanh bao trùm đặc biệt phát triển ở châu Á (26%), tiếp theo là châu Mỹ La tinh (20%) và các nền kinh tế phát triển APEC (8%).

Trên thực tế, các doanh nghiệp xã hội phải đối mặt với rất nhiều thách thức liên quan đến các lĩnh vực khác nhau như luật pháp, xã hội, kinh tế và vấn đề quản trị… vì doanh nghiệp xã hội hướng tới mục tiêu đạt được sứ mệnh và lợi ích xã hội lớn hơn cho cộng đồng trong khi vẫn dựa trên mô hình kinh doanh vì lợi nhuận  và cạnh tranh, do vậy, thách thức của họ cũng nhiều hơn các doanh nghiệp truyền thống vốn chỉ tập trung vào vấn đề lợi nhuận. Nhìn chung, ngoài các chính sách ưu đãi chung dành cho Doanh nghiệp và vừa nếu có, các doanh nghiệp xã hội không có các ưu đãi riêng cụ thể từ Chính phủ. Ngoài ra, doanh nghiệp xã hội cũng gặp phải những khó khăn như thiếu hỗ trợ về kinh phí, khả năng mở rộng quy mô, thiếu chiến lược kinh doanh phù hợp…

Bên cạnh đó, theo bà Mai Thị Thủy, với sự xuất hiện và kéo dài của dịch Covid-19 thách thức nền kinh tế toàn cầu, người dân sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị tụt hậu do tiếp cận không công bằng với các cơ hội kinh doanh và phúc lợi xã hội. Trên tinh thần đó, doanh nghiệp xã hội có thể góp phần thu hẹp khoảng cách, khai thác cơ hội cho tất cả mọi người, đặc biệt là những người và nhóm đối tượng dễ bị tổn thương qua phương pháp kinh doanh bền vững, thay vì dựa trên các hoạt động từ thiện truyền thống.

Trên tinh thần cam kết của APEC về tính bền vững và bao trùm, các nhà Lãnh đạo APEC đã khẳng định trong Tuyên bố của các nhà Lãnh đạo cấp cao APEC năm 2021 rằng “Chúng ta cần đảm bảo an sinh xã hội, an ninh và sự tham gia bình đẳng vào nền kinh tế cho tất cả người dân , để không ai bị bỏ lại phía sau” và đảm bảo “mức hỗ trợ chưa từng có cho tất cả các doanh nghiệp, bao gồm cả các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa, để giúp họ vượt qua cuộc khủng hoảng Covid-19”. Cam kết về sự phát triển bền vững và bao trùm cũng đã được phản ánh trong các diễn đàn và các nhóm công tác APEC thông qua ưu tiên tập trung vào phát triển hệ sinh thái kinh doanh hỗ trợ tăng trưởng của các doanh nghiệp vừa  và nhỏ.

Là một phần của doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp xã hội có vai trò quan trọng góp phần quan trọng góp phần thực hiện các cam kết của APEC trong việc theo đuổi sự thịnh vượng chung nhờ vào sự năng động và cùng chia sẻ trách nhiệm xã hội.

Theo đó, Hội thảo chính là cơ hội tốt để các nền kinh tế thành viên APEC thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm về cách thức thúc đẩy doanh nghiệp xã hội. Thông qua hội thảo, các nền kinh tế thành viên có thể đưa ra các khuyến nghị với APEC về các hoạt động sẽ triển khai trong tương lai nhằm thúc đẩy hơn nữa doanh nghiệp xã hội, thúc đẩy mục tiêu tăng trưởng bao trùm tại các nền kinh tế thành viên APEC. Hội thảo cũng mang lại nhiều lợi ích thiết thực và có đóng góp có giá trị cho Nhóm công tác doanh nghiệp vừa và nhỏ của APEC để thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp xã hội vì mục tiêu tăng trưởng bao trùm.