Theo thông tin từ Vasep, Indonesia là một trong những nước có ngành khai thác cá ngừ lớn nhất thế giới, quy mô hơn hẳn của Việt Nam. Cũng nhờ đó mà nước này hiện đang là nước XK cá ngừ lớn thứ 6 trên thế giới. Nhưng do các lệnh cấm khai thác tại vùng biển Trung Tây Thái Bình Dương, nơi cung cấp 80% sản lượng cá ngừ của nước này, nên Indonesia đang phải tăng NK cá ngừ từ các nước để phục vụ chế biến XK. 

Nguồn nguyên liệu

Theo báo cáo của Ủy ban Cá ngừ Ấn Độ Dương (IOTC), sản lượng khai thác cá ngừ trung bình của Indonesia mỗi nằm vào khoảng 133 nghìn tấn. Các loài cá ngừ được đánh bắt chính tại Indonesia bao gồm cá ngừ mắt to, cá ngừ vây vàng, cá ngừ vằn và cá ngừ albacore. Tuy nhiên sản lượng khai thác cá ngừ albacore và cá ngừ vằn của Indonesia từ năm 2014 có xu hướng giảm.

Indonesia lại nước XK nhiều nhất cá ngừ đóng hộp và cá ngừ vằn/cá ngừ cỡ nhỏ đông lạnh. Khối lượng XK cá ngừ đóng hộp chiếm tới 45% tổng khối lượng cá ngừ XK của Indonesia, cá ngừ vằn/cá ngừ cỡ nhỏ đông lạnh chiếm 29, còn lại là các loại cá ngừ khác.

Do đó, để đảm bảo nguồn nguyên liệu XK Indonesia đang tăng NK cá ngừ vằn đông lạnh. Cụ thể, khối lượng NK cá ngừ vằn đông lạnh của Indonesia đã tăng từ 4.554 tấn năm 2014 lên 6.374 tấn năm 2015. Xu hướng này vẫn tiếp tục trong năm 2016, với khối lượng NK cá ngừ vằn đông lạnh trong 7 tháng đầu năm đạt 6,9 nghìn tấn, trị giá 10,7 triệu USD, tăng 16% về khối lượng và 68% về giá trị so với cùng kỳ năm 2015.

Xuất khẩu

Giá cá ngừ vằn năm 2016 tăng cao đã khiến nhu cầu tiêu thụ cá ngừ đóng hộp trên thị trường tăng giảm thất thường, đồng thời sản lượng khai thác giảm đã ảnh hưởng đến XK cá ngừ của Indonesia. 7 tháng đầu năm 2016, XK cá ngừ của Indonesia chỉ đạt 75 nghìn tấn, trị giá 274 triệu USD, giảm 8% về khối lượng và 4% về giá trị.

XK các sản phẩm cá ngừ của Indonesia hầu hết đều giảm. Trong đó, XK cá ngừ đóng hộp của Indonesia giảm 3,7%, cá ngừ vằn/cá ngừ cỡ nhỏ đông lạnh giảm 12,5%.

7 tháng đầu năm 2016, Indonesia đã XK cá ngừ sang 63 nước trên thế giới. Trong đó, Mỹ, Nhật Bản, EU(28), Arap Saudi và Thái Lan là 5 nước NK nhiều nhất cá ngừ của Indonesia. Hiện Indonesia cũng đang XK phần lớn cá ngừ đóng hộp sang 5 nước này.

Trong 5 nước này, Mỹ, Nhật Bản và Arap Saudi hiện đang tăng NK cá ngừ của Indonesia, trong khi Thái Lan và EU giảm. 7 tháng đầu năm 2016, Indonesia đã XK 69 triệu USD cá sản phẩm cá ngừ sang Mỹ, 63,6 triệu USD sang Nhật Bản, 37,4 triệu USD sang EU. Còn Việt Nam đã XK được 111 triệu USD sang Mỹ, 55,8 triệu USD sang EU, 10,3 triệu USD sang Nhật Bản. Như vậy, có thể thấy nếu như tại thị trường Mỹ và EU, Việt Nam đang có thị phần cao hơn của Indonesia, tại Nhật Bản lại thấp hơn.

Điều này cho thấy, với quy mô khai thác lớn, Indonesia đang hơn hẳn Việt Nam về năng lực cung cấp. Điều này tạo ra lợi thế cạnh tranh tốt hơn cho Indonesia so với Việt Nam.