Nội dung trên được đưa ra bàn luận trong Hội thảo tham vấn “Sổ tay hướng dẫn phát triển dự án phát điện nối lưới từ chất thải rắn tại Việt Nam” do Tổng Cục năng lượng, Nạp Tiền 188bet phối hợp với Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) triển khai dưới sự ủy quyền của Bộ Hợp tác Kinh tế và Phát triển Liên bang Đức (BMZ) diễn ra sáng ngày 18/8 tại Hà Nội.

Hội thảo nằm trong khuôn khổ của Dự án Năng lượng tái tạo và hiệu quả năng lượng.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Phạm Trọng Thực, Vụ trưởng Vụ Năng lượng tái tạo, Tổng Cục năng lượng, Nạp Tiền 188bet chia sẻ, với dân số hơn 93 triệu người, hàng năm lượng rác được thải ra tại Việt Nam là rất lớn, trung bình có gần 35.000 tấn chất thải rắn sinh hoạt đô thị và 34.000 tấn chất thải sinh hoạt nông thôn thải ra mỗi ngày. Ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP HCM, mỗi ngày có từ 7-8.000 tấn rác thải ra/ ngày. Lượng rác hiện nay chưa được sử dụng triệt để biến thành nguồn năng lượng phục vụ cuộc sống.

Ông Phạm Trọng Thực, Vụ trưởng Vụ năng lượng tái tạo, Tổng Cục năng lượng

Khoảng 85% lượng chất thải hiện nay tại Việt Nam đang được xử lý chủ yếu bằng công nghệ chôn lấp, đòi hỏi nhiều quỹ đất, trong đó 80% là bãi chôn lấp không hợp vệ sinh tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường và chưa tận dụng được hiệu quả nguồn năng lượng sinh ra.

Chính phủ Việt Nam đã đặt ra những mục tiêu trong việc tăng cường sản xuất điện năng nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển kinh tế theo hướng “xanh” và bền vững cũng như đảm bảo “Mức đóng góp quốc gia tự quyết định” để ứng phó với biến đổi khí hậu. Để khuyến khích việc xử lý hiệu quả chất thải rắn cho sản xuất năng lượng. Chính phủ đã ban hành nhiều cơ chế khuyến khích như giá mua điện (FIT) ở mức 10,05 US cents/kWh cho các dự án phát điện sử dụng chất thải rắn sử dụng công nghệ đốt trực tiếp theo Quyết định số 31/2014/QD-TTg và Thông tư số 32/2015/TT-BCT của Nạp Tiền 188bet về phát triển dự án và hợp đồng mua bán điện mẫu.

Theo chiến lược Phát triển năng lượng tái tạo được phê duyệt vào cuối năm 2015, tỷ lệ xử lý chất thải rắn đô thị cho mục tiêu năng lượng được sự kiến sẽ tăng từ mức không đáng kể hiện nay lên 30% vào năm 2020, và xấp xỉ 70% vào năm 2030 và phần lớn chất thải rắn sinh hoạt đô thị sẽ được sử dụng cho mục đích sản xuất năng lượng vào năm 2050.

Theo ông Ingmar Stelter, Giám đốc Chương trình Hỗ trợ năng lượng Nạp Tiền 188bet (GIZ), thực tế cho thấy sản xuất năng lượng từ chất thải hiện đang trở thành một giải pháp hữu hiệu trên thế giới cũng như tại Việt Nam gần đây để giải quyết các thách thức về môi trường và nhu cầu sử dụng đất tại các đô thị, đồng thời đóng góp vào sản xuất năng lượng bền vững của quốc gia.

35.000 tấn rác đô thị được thải ra mỗi ngày tại Việt Nam được chôn lấp. Lượng đất dùng làm bãi rác thì không thể dùng cho các hoạt động khác như bất động sản hay phát triển kinh tế. Đây là nguồn lãng phí lớn. Theo dự báo, khoảng 10-15 năm nữa, Việt Nam phải sử dụng năng lượng tăng gấp 3 lần hiện nay. 

 Ông Ingmar Stelter, Giám đốc Chương trình Hỗ trợ năng lượng Nạp Tiền 188bet (GIZ)

Nhiều ý kiến cho rằng sản xuất điện tử rác thải thì đắt hơn so với các mô hình truyền thống như than, tuy nhiên theo ông Ingmar Stelter “ý kiến trên chỉ đúng một phần bởi phải tính toán đến các lợi ích khác như không phải sử dụng đất để chôn rác, thải loại rác theo mô hình này sẽ không ô nhiễm môi trường”.

“Chúng tôi hy vọng trong tương lai Việt Nam sẽ có cách tiếp cận hiệu quả và bền vững hơn đối với việc xử lý chất thải rắn nhằm góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, đóng góp vào việc sử dụng đất hiệu quả và phát triển thị trường năng lượng tại Việt Nam” ông Ingmar Stelter chia sẻ.

Tuy nhiên, theo ông Trương Việt Anh, đại diện Công ty Fecom cho rằng, “cần ổn định về nguồn rác” cho các nhà đầu tư là vấn đề cốt yếu, thực tế ở Việt Nam hiện nay nguồn rác đang bị lãng phí, như nguồn rác Nam Sơn, mỗi ngày có từ 5.000-6.000 tấn rác được chở đi chôn lấp mỗi ngày. Trong khi đó nhiều nhà đầu tư không thể tìm được nguồn rác ổn định để phát triển. Đó là một nghịch lý đã diễn ra nhiều năm nay mà chưa tìm được cách giải quyết.

Trả lời băn khoăn này, ông Phạm Trọng Thực, Vụ trưởng Vụ Năng lượng tái tạo, Tổng Cục năng lượng cho rằng khi làm Quyết định 31, vấn đề chấm dứt chôn lấp rác vào năm 2020 đã đưa ra hội thảo nhiều lần. Tuy nhiên nhiều ý kiến đề xuất không nên đưa vào Quyết định bởi Việt Nam vẫn chưa tìm được công nghệ xử lý phù hợp. “Nạp Tiền 188bet quan tâm đến vấn đề biến rác thành tài nguyên, phục vụ cho con người, giảm ô nhiễm. Phương pháp đốt là nhanh nhất nhưng chưa phải là tối ưu” ông Thực trả lời.

Đề xuất công nghệ chuyển đổi chất thải rắn thành năng lượng cho Việt Nam, ông Joerg Wagner, đại diện Công ty TNHH Intecus cho rằng, Việt Nam có thể sử dụng việc chuyển đổi bằng công nghệ xử lý nhiệt hoặc xử lý sinh học như nhiều nước trên thế giới.

Ông Joerg Wagner, đại diện Công ty TNHH Intecus phát biểu tại Hội thảo

Chuyển đổi chất thải rắn thành năng lượng đang và sẽ tăng lên phù hợp với nhu cầu của thế giới, trong những năm gần đây động lực tăng trưởng của nó là từ các nước đã phát triển. Chuyển đổi chất thải rắn thành năng lượng đóng góp vào việc đạt được các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc, như năng lượng sạch và có giá trị hợp lý, công việc phù hợp và tăng trưởng kinh tế, các thành phố và cộng đồng bền vững cũng như hoạt động khí hậu.

Ông Joerg Wagner cũng cho rằng, sự tạo ta chất thải ở Việt Nam sẽ tăng lên không tương xứng với sự tăng dân số trong những năm tới. Vì hàm lượng hữu cơ cao trong chất thải rắn đô thị nên sự phân hủy khô là một công nghệ chuyển đổi chất thải rắn thành năng lượng đáng quan tâm đối với Việt Nam. Các bãi thải vệ sinh rất cần ở Việt Nam để giảm gánh nặng môi trường của việc xả thải không được kiểm soát nên sử dụng năng lượng từ khí bãi rác cũng là một cơ hội cho tương lai gần.

Việt Nam có thể trở thành một thị trường công nghệ nhiệt chuyển đổi chất thải rắn thành năng lượng vì sự khan hiếm đất đai. Sự giảm khối lượng chất thải thong qua xử lý cơ học – sinh học nên được đề xuất.

Tuy nhiên ông Joerg Wagner cũng nhấn mạnh cần nâng cao nhận thức của nhân dân về những nguy cơ của việc vứt bỏ chất thải một cách bất hợp pháp và các hộ gia đình cần đóng góp tài chính cho hệ thống quản lý chất thải để họ nhận ra giá trị của một môi trường an toàn.

Tại Hội thảo, cuốn “Sổ tay hướng dẫn phát triển dự án phát điện nối lưới từ chất thải rắn tại Việt Nam” do Tổng Cục năng lượng, Nạp Tiền 188bet phối hợp với Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) triển khai dưới sự ủy quyền của Bộ Hợp tác Kinh tế và Phát triển Liên bang Đức (BMZ) đã được nhiều đại biểu góp ý nhằm sớm hoàn thiện và đưa vào sử dụng trong thời gian tới.