Tự hào truyền thống vẻ vang

Ngày 28/7/1929, tại Hà Nội, Tổng Công hội đỏ Bắc Kỳ - tiền thân của tổ chức Công đoàn Việt Nam đã ra đời dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương, đánh dấu bước ngoặt trong lịch sử phát triển Công đoàn Việt Nam. Đội ngũ công nhân điện và Công hội đỏ được thành lập bí mật, hoạt động trong các nhà máy điện Sài Gòn, Hải Phòng, Bến Thuỷ, Hà Nội… đã có tổ chức cấp trên của mình, thống nhất với công nhân lao động cả nước đấu tranh giành độc lập, tự do cho dân tộc, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người lao động.

Khi Đảng ta mới ra đời, lá cờ đỏ của Đảng đã được công nhân điện dương cao trên ngọn núi Bài Thơ - Hòn Gai - Quảng Ninh, trên cổng ra vào Nhà máy Điện Cửa Cấm - Hải Phòng, trên nóc Nhà máy Điện Yên Phụ, Nam Định, Bến Thuỷ… Phong trào công nhân và hoạt động công đoàn tại các cơ sở điện lực Sài Gòn - Chợ Lớn, công nhân Nhà Đèn Hà Nội cắm cờ trên phủ Khâm Sai năm 1945… đã khích lệ quần chúng nhân dân vùng lên làm cuộc Tổng khởi nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam, giành chính quyền từ tay Pháp - Nhật.

Ở giai đoạn kháng chiến chống thực dân Pháp 1945 - 1954, sống trong lòng địch, công nhân điện tham gia phong trào phá hoại kinh tế địch (phong trào phá máy). Tối 19/12/1946, công nhân Nhà máy Điện Yên Phụ đã phá máy, cắt điện, báo hiệu pháo Đài Láng nổ súng mở đầu ngày toàn quốc kháng chiến.

Trước ngày giải phóng thủ đô, tổ chức công đoàn bí mật trong các nhà máy điện đã vận động công nhân đấu tranh bền bỉ, quyết liệt, bảo vệ tài sản, thiết bị để chuyển giao cho chính quyền nhân dân sau này. Điển hình là cuộc đấu tranh 100 ngày phải bảo đảm bàn giao đầy đủ máy móc thiết bị, đủ 4.000 tấn than dự trữ của công nhân Nhà máy Điện Yên Phụ sau khi tiếp quản Thủ đô, cuộc đấu tranh kéo dài 300 ngày của công nhân Nhà máy Điện Hải Phòng….

Trong thời kỳ thi đua lao động, xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, tiến tới giải phóng miền Nam, thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Tăng thêm 1 ki lô oát điện, giảm 1 gam than là thêm một đòn trực tiếp giáng vào đầu đế quốc Mỹ xâm lược”, Công đoàn Điện lực đã tổ chức nhiều phong trào thi đua lao động, thu hút công nhân điện tham gia. Điển hình là các phong trào thi đua: “Sản xuất an toàn, liên tục và tiết kiệm”, “Sản xuất vì miền Nam ruột thịt”… Trong vòng 10 năm, các nhà máy điện công suất lớn, hiện đại đua nhau mọc lên. Những đường dây điện cao thế, trung thế 110 kV, 35 kV ngày càng trải rộng trên miền Bắc XHCN, công suất điện đã tăng gấp 3 lần so với ngày mới giải phóng Thủ đô.

Trong thời kỳ chống chiến tranh phá hoại của Đế quốc Mỹ, Công đoàn các cơ sở điện lực đã tổ chức nhiều phong trào thi đua lao động sáng tạo, thể hiện ý chí kiên cường, dũng cảm của người thợ điện như: “Địch đánh ta phục hồi, địch lại đánh, ta lại phục hồi”, “Tổ quốc cần điện như cơ thể cần máu”, “Giữ vững dòng điện như giữ máu trong tim”, “Đổi dòng máu lấy dòng điện”… Trong cuộc chiến đấu chống chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ, ngành Điện Việt Nam đã có 125 cán bộ, công nhân, viên chức anh dũng hy sinh, hàng trăm người khác bị thương, giữ "cho dòng điện không bao giờ tắt". Nhiều công nhân điện, cơ sở điện lực đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động. Những đóng góp của cán bộ, công nhân ngành Điện tuy thầm lặng, nhưng to lớn, thông qua các cuộc đấu tranh quyết liệt, khôn khéo để bảo vệ nguồn điện cho đất nước, góp phần quan trọng cùng quân dân cả nước làm nên Đại thắng mùa xuân năm 1975 lịch sử.

Lãnh đạo Tập đoàn và Công đoàn Điện lực Việt Nam trao giấy khen cho công nhân, lao động giỏi trong giai đoạn 2011 - 2013. Ảnh: Hoàng Tuyết

Viết tiếp trang sử vẻ vang

Bước ngoặt đánh dấu sự phát triển của tổ chức Công đoàn ngành Điện Việt Nam là ngày 14 tháng 01 năm 1971, theo Quyết nghị số 15/QN, Tổng Công đoàn Việt Nam đã thành lập Công đoàn ngành Điện Than Việt Nam (mang tính chất nghề nghiệp). 4 năm sau, khi đất nước thống nhất, với mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội xây dựng đất nước, tổ chức công đoàn ngành Điện đã hướng mục tiêu các phong trào công nhân vào phát triển kinh tế, kỹ thuật, thực hiện cách mạng kỹ thuật và nâng cao năng suất lao động trong từng lĩnh vực ngành nghề, đi sâu nghiên cứu, đề xuất với Nhà nước về những chế độ chính sách đặc thù cho người lao động ngành Điện.

Những tấm gương sáng về người tốt, việc tốt, những điển hình tiên tiến trong lao động sản xuất, những kinh nghiệm hay trong phong trào thi đua lao động và hoạt động công đoàn đã được tuyên truyền, giới thiệu, làm gương cho mọi người học tập, noi theo. Phong trào “Xây dựng đời sống văn hoá cơ sở”, “Văn hoá doanh nghiệp”… trong công nhân lao động ngành Điện cũng được đẩy mạnh, góp phần xây dựng tác phong làm việc công nghiệp, nếp sống văn hoá cho người lao động, giữ gìn an ninh trật tự trong doanh nghiệp và xã hội. Phong trào thi đua theo ngành nghề nở rộ: “Ca vận hành an toàn – kinh tế”, “Đảm bảo tiến độ, chất lượng và hiệu quả trong đại tu, sửa chữa”, “Trạm biến áp kiểu mẫu”, “Tuyến đường dây kiểu mẫu”, “Kíp vận hành kiểu mẫu”, “Quản lý kinh doanh giỏi”, “Thu ngân viên giỏi”, “Giao tiếp khách hàng giỏi”, “Nâng cao chất lượng công tác dịch vụ khách hàng”.

Góp phần thúc đẩy các dự án điện quan trọng, đảm bảo tiến độ, chất lượng, phong trào thi đua trên các công trình điện trọng điểm luôn được Công đoàn Điện lực Việt Nam chú trọng phát động. Tiêu biểu là Phong trào thi đua Liên kết xây dựng Nhà máy Thủy điện Sơn La được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phối hợp với Công đoàn Điện lực Việt Nam, các công đoàn đơn vị tham gia xây dựng nhà máy phát động đã đem lại thành công to lớn, góp phần đưa công trình về đích trước hạn 3 năm so với Nghị quyết của Quốc hội, đem lại lợi ích kinh tế hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm nhờ phát điện sớm. Từ thành công này, Phong trào thi đua liên kết tiếp tục được phát động trên công trình xây dựng Nhà máy Thuỷ điện Lai Châu. Năm 2012, phong trào thi đua trên công trình đường dây 220 kV Đắc Nông – Phước Long – Bình Long đã thu được kết quả tốt đẹp, góp phần đưa công trình về đích tiến độ đề ra.

Phong trào thi đua nở rộ thúc đẩy CBCNV hăng say lao động sản xuất. Ảnh: Lam Vũ

Trong 5 năm (2008 - 2013), thông qua phong trào “Lao động giỏi, Lao động sáng tạo,” ngành Điện đã có hơn 7.000 sáng kiến, 500 công trình, hạng mục công trình đăng ký thi đua hoàn thành, 264 sáng kiến được cấp Bằng Lao động sáng tạo, làm lợi cho Nhà nước hơn 500 tỷ đồng. Phong trào thi đua đã khơi dậy tính thần lao động sáng tạo trong đội ngũ trí thức và lực lượng lao động trẻ. Nhiều công trình, sáng kiến tiêu biểu như: Chế tạo máy biến áp 500 kV, sửa chữa máy biến áp 500 kV tại hiện trường, sửa chữa trên đường dây 500 kV đang mang điện…

Kết quả hoạt động công đoàn ở các cấp trong ngành Điện đã góp phần xây dựng mối quan hệ lao động hài hoà, sự tin tưởng và hiểu biết lẫn nhau giữa người quản lý với người lao động, góp phần vào sự phát triển bền vững của Tập đoàn. Với vai trò chủ đạo đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, năm 5 qua, Tập đoàn đã hoàn thành 46 tổ máy với tổng công suất 8.976 MW, hơn 500 công trình đường dây từ 110 – 500 kV, với tổng chiều dài gần 5.000 km và nhiều trạm biến áp với tổng dung lượng hơn 18.000 MW, đưa tổng công suất của toàn hệ thống điện đến cuối năm 2013 đạt 31.568 MW.

Từ năm 2008, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã tiếp nhận lưới điện hạ áp nông thôn với hơn 4.000 xã, bán điện đến hơn 7.000 xã, chiếm trên 99% số xã có điện lưới quốc gia. Thực hiện chương trình cấp điện cho 5 tỉnh Tây Nguyên, sau 5 năm thực hiện EVN đã hoàn thành Dự án cấp điện cho 1.340 thôn, buôn với 120.000 hộ dân, tổng số vốn đầu tư gần 2.000 tỷ đồng. Đặc biệt trong năm 2013 và đầu năm 2014, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã đưa điện thành công ra 2 huyện đảo là Cô Tô và Phú Quốc. Trong năm 2014, EVN sẽ hoàn thành Dự án đưa điện ra huyện đảo Lý Sơn.

Với những kết quả đó, Công đoàn Điện lực Việt Nam đã được Lãnh đạo chuyên môn các cấp đánh giá cao, liên tục được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tặng Cờ Thi đua xuất sắc trong các năm 2009, 2010, 2011 và 2013. Năm 2009 được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất; năm 2011, 2013 được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen. Năm 2014, Công đoàn Điện lực Việt Nam vinh dự và tự hào được đón nhận Huân chương Độc lập hạng Ba. Đây là những phần thưởng rất ý nghĩa hướng tới kỷ niệm 60 năm Ngày Truyền thống ngành Điện lực Việt Nam.